img268 (3)

262 Sieci rekurencyjr

Rys. 11.17. Odtworzenie przez pamięć skojarzeniową negatywu zapamiętanego wzorca

11.6. Jak samodzielnie badać działanie sieci Hopfielda?

Opisane wyżej zjawiska (i wiele, wiele innych) możesz sam zobaczyć i przebadać posługując się programem 12B.BAS. Program ten rozpoczyna pracę od tego, że przyjmuje od Ciebie lub - na Twoje życzenie - sam generuje wzorce, które sieć ma zapamiętać. Są to - jak już wiesz - obrazy znaków podawanych z klawiatury - albo obrazy abstrakcyjne tworzone samodzielnie przez program, o czym jeszcze za chwilę porozmawiamy. Możesz podać tyle wzorców, ile tylko chcesz, jednak w praktyce dobrze zrobisz ograniczając swoje “apetyty”. Im mniej wzorców, tym szybciej sieć się uczy i tym szybciej działa (możesz wykonać więcej doświadczeń). Powyżej 16 wzorców sieć zaczyna mieszać i nakładać na siebie zgromadzone wiadomości (ze względu na ograniczoną liczbę neuronów zapamiętujących podawane wzorce), w wyniku czego przy odtwarzaniu wiedzy z sieci będą widoczne znaczne błędy (pojawią się tzw. “przesłuchy”). Efekt pojawienia się takich “przesłuchów” zobaczyć możesz na rysunku 11.18. Na rysunku tym (i na dalszych w tym rozdziale) zastosowano trochę inny, niż wcześniej stosowany, sposób przedstawiania przebiegu działania sieci. Kolejno od lewej do prawej pokazane są: odtwarzany wzorzec bez zniekształceń, wzorzec po wprowadzeniu do niego celowych zniekształceń przez program 12B.BAS oraz kolejne etapy odtwarzania wzorca przez sieć. Taki sposób prezentacji będzie użyteczny gdy zaczniemy operować licznymi wzorcami o różnych kształtach - możliwość porównania oryginału wzorca (skrajnie po lewej) i ostatecznego wyniku pracy sieci “przypominającej sobie” wzorzec (skrajnie po prawej) zazwyczaj starczy za komentarz.