1
Rzeczownik
2 Przymiotnik
• Przymiotnik rozróżnia w liczbie pojedynczej trzy rodzaje: męski, żeński, nijaki; w liczbie mnogiej jest tylko |edna końcówka, wspólna dla wszystkich rodzajów.
• Przymiotnik dopasowuje swój rodzaj, przypadek i liczbę do rzeczownika, który określa.
# Końcówki zależą od tego, czy przymiotnik jest twardotematowy, czy miękkotematowy.
m |
ż |
n |
/. mn. |
twardotematowe nieakcentowane -wm |
-aa |
-oe |
-bie |
akcentowane -óiń |
-aa |
-óe |
-bie |
miękkotematowe -mm |
-aa |
-ee |
-He |
•r/y tematach zakończonych na r, k, x lub spółgłoskę |
szczelinową |
należy uwzględnić zasady pisowni (por. |
• Narzędnik stosujemy po przymiotnikach AOBÓnbHbm (zadowolony), óeAHbiM albo óoraTbiM (biedny albo bogaty w):
Oh AOBÓneH cboóm paóÓTOM. On jest zadowolony ?e swojej pracy.
Ypan 6oraT nonŚ3HbiMM MCKonaeMbiMM. Ural jest bogaty w bogactwa naturalne.
• Narzędnik stosujemy po następujących czasownikach tzw. posiłkowych:
6biTb, BBnflTbCR (być), <no>Ka3aTbCH (ukazać się), OKa3biBaTbcn <OKa3aTbCH> (okazać się jako), CTaHÓBHTbCfl <ciaTb> (sfać się), cumaTbCfl (liczyć się, obowiązywać), ociaBaibca <ocraTbCH> (pozostać, być), Ha3biBaTbCH (nazywać)
• Narzędnik stosujemy także po czasownikach pa6ÓTaTb (pracować), BbiÓMpŚTb <Bbi6paTb> (wybierać), Ha3HaMŚTb <Ha3HauMTb> (mianować) dla oznaczenia czynności, urzędu lub zawodu:
oh paóÓTaeT xhmhkom pracuje jako chemik
ero Ha3Haunnn npocpeccopoM mianowano go profesorem
• Narzędnik stosujemy także po następujących czasownikach:
BnaAŚTb (posiadać, panować), BOHŚTb (śmierdzieć czymś), BOCTopraTbCR, BOCxnutŚTbCB (zachwycać się), ropflHTbCH (być dumnym z czegoś), floproKMTb (cenić), wepTBOBaib (ofiarować), 3a6oneBaib <3a6oneTb> (zachorować), 3aBeaoBaTb (kierować, zarządzać), 3aBna£ŚTb (zawładnąć), 3aHnMŚTbCH <3aHRTbCB> (zająćsię), 3noynoipe6nHTb <3noynoTpe6ÓTb> (nadużyć), M3o6ńnoBaTb (być bogatym w, obfitować w), HHTepecoBaTbCfl (interesować się), KOMŚHAOBaTb (komenderować, dowodzić), mofioBaTbCH (podziwiać, zachwycać się), HacnawaibCR <HacnaflMTbCR> (napawać się), oónaAŚTb (mieć, posiadać), OBnaAeBaTb <OBnaAen>> (zawładnąć, opanować), orpaHMUMBaibcri <orpaHvmnTbcn> (ograniczać się), naxHyTb (pachnieć czymś), <Boc>nónb30BaibCB (korzystać), npŚBHTb (kierować, rządzić), npeHeóperaib <npeHe6peub> (gardzić), npn3HaBŚTb <npn3Haib> (uznać), pacnonarŚTb, pacnopfDKŚTbCH (rozporządzać), pMCKOBÓTb (ryzykować), pyKOBOAMTb (kierować), cny>KHTb (stużyć), cnbiTb (słynąć, być znanym z czegoś), CTpaflŚTb (cierpieć), cuMTŚTb <cuecTb> (uważać za), yBneKŚTbCfl (zachwycać się; pasjonować się), ynpaBnńTb (rządzić, kierować)
• Miejscownik stosujemy tylko po przyimkach (por. 6.1; 6.2; 6.3).
1.3).
llnd/aj męski i nijaki przyjmują te same końcówki deklinacyjne (oprócz mianownika i biernika, które przybierają In same formy przy oznaczeniach przedmiotów nieożywionych):
twardotematowy miękkotematowy
nowy |
niebieski | |
m ż |
m ż | |
Mlnnownik |
HÓBbiii -aa |
CMHMM -flH |
Dopełniacz |
HÓBOrO -OM |
cMHero -en |
Celownik |
HÓBOMy -OM |
cń Henny -eń |
Miernik |
HÓBbIM -yiO |
CMHHM -lOlO |
Nwr/ędnik |
HÓBbIM -OH |
cmhmm -en |
Miejscownik |
(o) HÓBOM -OM |
(o) CMHeM -eń |
B |
Liczba mnoga | |
Mlnnownik |
HÓBbie |
CHHHe |
Dopełniacz |
HÓBbIX |
CHHHX |
Celownik |
HÓBbIM |
CMHMM |
Biernik |
HÓBbIM |
CMHMe |
Narzędnik |
HÓBbIMM |
CMHMMM |
Miejscownik |
(0) HÓBblX |
(o) CMHMX |