r
Woda stanowi główny składnik organizmów roślinnych. Jest to ilość zmienna, zależna od wieku i stanu fizjologicznego rośliny, czynników zewnętrznych, a także organu rośliny. Zawartość wody w metabolicznie aktywnych tkankach może wynosić 70-95% ich masy. Szczególnie dużo wody jest w soczystych owocach (85-95%), miękkich liściach (80-90%) oraz korzeniach (70-90%). Najmniej wody występuje w dojrzałych nasionach (10-15%), a zwłaszcza w gromadzących jako materiały zapasowe tłuszcze (5-7%). Masę określonego organu lub całej rośliny w stanie naturalnym nazywamy świeżą masą. Masę zaś organu lub rośliny pozbawionej całkowicie wody, przez wysuszenie w 105°C określamy jako suchą masę.
Spalanie suchej masy roślinnej prowadzi do otrzymania popiołu. Popiół stanowi 5 -15% suchej masy i jest mieszaniną wielu pierwiastków w formie tlenków, chlorków, siarczanów, węglanów, fosforanów i krzemianów. Procentowy udział składników popielnych w suchej masie rośliny oraz skład procentowy poszczególnych pierwiastków w popiele może się wahać w szerokich granicach. Zależy on często od gatunku rośliny, jej organu, wieku lub okresu rozwoju. Może on również zależeć od zasobności gleby w składniki mineralne oraz od ich fizjologicznej dostępności dla rośliny. Jednocześnie skład pierwiastków w suchej masie niezależnie od gatunku jest stały pod względem jakościowym. Oznacza to, że spośród głównych pierwiastków zwykle te same występują u wszystkich gatunków roślin, a różnice dotyczą zmian ilościowych. Trzy zasadnicze pierwiastki tzw. organogeniczne, wchodzące w skład roślin a mianowicie: węgiel, wodór i tlen, pobierane są w formie gazowej jako CO2, O2 i w H2O.
Wszystkie pozostałe pierwiastki pobiera roślina z gleby jako sole mineralne i mogą one być wykryte i oznaczone w popiele z wyjątkiem azotu, który podczas spalania suchej masy ulatnia się w postaci amoniaku lub tlenków azotu.
W roślinach występują także pierwiastki tzw. balastowe (Cl, Na, Si, Se), których ilości są znaczne, a których dodatek do pożywek nie jest konieczny do normalnego wzrostu i rozwoju roślin.
1