■1 DZIAŁANIA W MODELU RELACYJNYM
1. Wstawianie krotek do relacji
2. Usuwanie krotek z relacji.
3. Modyfikowanie zapisanych krotek przez zmianę jednej lub kilku skła dowych.
Działania w algebrze relacji wykonuje się na poszczególnych krotkach niezależnie od innych krotek tej samej relacji. Czasami jednak trzeba przetworzyć wiele krotek relacji, po to by uzyskać jedną wartość zagregowaną, tzn. wartość funkcji działającej na wielu w pewien sposób przemieszanych krotkach. W przykładzie filmowym mogą to być następujące zadania:
• Obliczenie liczby różnych filmów, które występują w relacji Filru
• Utworzenie tabeli zawierającej sumę czasu trwania filmów wyprodukowanych przez poszczególne studia filmowe.
• Odnalezienie dyrektora produkcji, który posiada sieć o największej wartości.
Języki zapytań baz danych umożliwiają zastosowanie operatorów agregujących dane, głównie liczby krotek, sumy, wartości średniej, minimum i mak simum wartości do kolumn relacji.
Wyrażenia algebry relacji można traktować jako ..program”, który służy do obliczenia pewnej relacji R oraz do wydrukowania lub prezentacji w innej formie jej zawartości. Można jednak jeszcze w inny sposób interpretować wyrażenia algebry relacji. Można rozumieć je jako formuły, które definiują pewną relacje, powstającą dopiero wówczas, gdy formuła zostanie przetworzona dla pewnych danych relacji stanowiących jej argumenty. Tego typu formuły w terminologii baz danych nazywają się perspektywami. Przekonamy się. że perspektywy otrzymują zazwyczaj nazwy i pod tymi nazwami są używane jako argumenty innych wyrażeń relacyjnych, tak jakby same były relacjami.
W regułach Datalogu także jest istotne rozróżnienie między zapytaniem a perspektywą. Przypomnijmy sobie, że predykaty lub relacje definiowane regułami Datalogu były nazywane „intcnsjonalnymi”, tzn. że te relacje nic musiały istnieć w rozwiniętej postaci ekstensjonalnej ani przechowywanej. Perspektywa jest pojęciem, które odpowiada właśnie predykatowi intensjo-nalnemu. A predykatu intcnsjonalnego można było używać w treści reguł, z kolei perspektyw można używać jako argumentów wyrażeń algebraicznych.
Zestaw reguł Datalogu możemy zastosować do bazy danych zawierające zapamiętane relacje, z kolei perspektywę możemy obliczyć wtedy, kiedy jes to potrzebne.
W wielu przypadkach trzeba składowej krotki przypisać jakąś wartość a nic wiadomo jaką konkretnie. Na przykład wiemy, że Kcvin Kostner jes gwiazdą filmową, ale nic znamy jego daty urodzenia. A przecież każda krotk relacji gwiazdy zawiera składową dataurodzenia. więc co tam wpiszemy" Przyjmiemy wówczas, że ta składowa ma wartość oznaczaną NUI.L i jest na zywana wartością pustą albo nuli. Wartość NULL jest w pewnym sensie tak samą wartością jak każda inna wartość. Jednakże z innego punktu widzenia t< nie jest wartość. Na przy kład przy tworzeniu złączenia dwóch relacji sklado we, w których występuje NULL, nic są traktowane jako równe. A jeszcze bar dziej konkretny przykład: jeśli w krotkach dwóch różnych gwiazd filmowyc! składowa dataurodzenia mają wartość NULI., to wcale nic oznacza, żc t dwie daty urodzenia są równe.
Wartości nuli można interpretować bardzo różnie. Poniżej przedstawia my najpopularniejsze z nich.
1. Wartość nieznana: oznacza to mniej więcej tyle, że: „Wiem, że isl niejc pewna wartość, którą można by tu wpisać, ale jej nie znam' Dobry m przykładem jest w tym przypadku omówiona powyżej dat urodzenia.
2. Wartość niestosowalna: „żadna wartość nie ma tu sensu”. Gdyby u przykład w relacji Gwiazda istniał atrybut współmałżonek, t w przypadku gwiazdy stanu wolnego z konieczności wartość teg atry butu jest pusta, wcale nic dlatego, że nie jest znana ta wartość, al dlatego że wcale jej nie ma.
3. Wartość zastrzeżona: „ Nic mamy prawa znać wartości w danym pc lu”. Na przykład może tak się dziać w przypadku zastrzeżonych nu merów telefonów, pewne składowe tego atrybutu mogą być warte ściami NULL właśnie z takiego powodu.
♦ Algebra relacji: Ta algebra stanowi ważną postać języka zapytań dl modelu relacyjnego. Jej najważniejszymi operatorami są: suma, przx cięcie, różnica, selekcja, rzut. iloczyn kartezjański, złączenie naturaln oraz złączenie teta i przemianowanie.