IMG35 (2)

168

częściej składa około 200 w złożach po 20-100 sztuk. Rozwój jaj przy temperaturze |$-“^ ^ trwa 8—4 dni. przy temp. 8 C - 30 dni. Jakkolwiek ro/wói embrionalny jest zakon-ozony na jesieni, to gąsieniczki nic opuszczają chorionu. lecz w nim zimują, znajduiąc «<; w stanic dtapauzy i będąc niezwykle wytrzymałe na niskie temperatury <do -70’C).

Wylęg gąsienic następuje w końcu kwietnia i w maju. Zjadają one boczną częśc ch-> nonu i przez powstały otwór wydostają się na zewnątrz Jakkolwiek są one mniej odporne na niskie temperatury niż w okresie diapauzy. to jednak znoszą obniżenie temperatur, do -TC. Bezpośrednio po wylęgu mają one długość do 5 mm. dużą czarną, lśniącą głowę, pozostała częśc ciała jest żółtobrązowa z ciemniejszymi liniami na grzbiecie. Na segmentami występują liczne, jasnożółtc brodawcczkt z długimi aerostatycznymi włoskami. Następnego dnia po wylęgu są już prawic całe czarne. Dzięki włoskom aerosiatycznym i przędzeniu mogą być w tym czasie przenoszone przez wiatr na większe odległości, zasiedlając inne drzewostany niż te. w których się wylęgły. Zwiększa to zasięg gradacji i szkód.

Po wyjściu ze złoża jaj grupa gąsicntczek przebywa razem na pniu przez 2-7 dni w tzw. „lusterku” (rys. 8.83). Wylęg wszystkich gąsienic w drzewostanie trwa I4-I8 dni Termiczny próg aktywności gąsienic wynosi 6-7’C. Gdy temperatura przekracza tę wartość. gąsienice podejmują wędrówkę w korony drzew, wskazując fololaktyzm dodatni. W tym czasie produkują delikatną przędzę. Po osiągnięciu korony ogryzają na sośnic stare, następnie młode igły. Bardzo korzystny dla rozwoju gąsienic i płodności przyszłych samic jest żer na kwiatostanach sosny. Uważa się. że pokrywanie się w czasie obu tych zjawisk, tj. pojawu młodych gąsienic i kwiatostanów sosny, jest bodźcem do powstawania gradacji brudnicy mniszki (rys. 8.84. 8.85).

Jeśli kwiatostany i młode igły są nicrozwinięle. a temperatura spada poniżej progu aktywności, gąsicniczki I stadium opuszczają korony i przejściowo żerują na podszytach i runie leśnym, co obniża ich żywotność i płodność przyszłych motyli.

Brudnica jako polifag żeruje na wielu gatunkach drzew. Na świerku pierwszym pokarmem są młode igły. później stare, na liściastych - oprócz liści także pączki. Żer gąsienic jest rozrzutny: zjadane jest 2/3 nasadowej części igły. a jej wierzchołek opada na ściółkę.

jako pokarm pobrany, ale nic wykorzystany, co zwiększa szkodliwość tego gatunku. Oprócz igieł gąsienice uszkadzają młode pędy. które po podgryzieniu łamią się i opadają z drzew. Od III linienia gąsienice zmieniają barwę z czarnej na szarożółtą lub ziclonkawoszarą, choć często, zwłaszcza przy silnej gradacji, czarne tlo ciała zostaje zachowane. Głowa jest brunatna, wzdłuż grzbietu występuje podwójny czarny pas; rozszerzony na Ii segmencie, a na VII-IX rozwidlony, obejmujący jasną plamę Na każdym segmencie występuje 6 niebieskich brodawek z czarnymi włoskami. Ponadto na tergicie IX i X znajdują się wysuwalne czerwone brodawki (tą

Rysunek 8.83

Gąsienice brudnicy mniszki w .lusterku” (łoi B i Z. Schną-der)