IMG61 (4)

grupy koncepcji: I) genetyczne. 2) piyt^opom. 3) neorojwycholopc? ńe, 4) językowe ^ngwifltfCiK).

5.5.1. Koncepcje genetyczne

Koncepcje genetyczne pojiwBy się w dfekeie obserwacji ndrógi) występowania objawów dysleksji. Pienme badania <jpjs?j«e prze* §| Morgana, C. Thomasa i S. Fischera wskazały na występowanie dysieks}! u 6 osób w dwóch pokoleniach. M. Critchley zwróci uwagę na mtttok przenoszenia materiału genetycznego w sposób recesywuy przez matkę nie wykazującą objawów dysleksji. Oznacza to, te jeśli dysłekaję stwierdzono u osobnika płd męskiej. wówczas w pierwszym pokoleniu zaburzenie to aió pojawi się, lecz ujawnia się w drugim i następnych pokoleniach. J. Hmshelwond ugruntował koncepcję dysleksji jako rezultatu dziedziczenia, wskazując na genetyczne uwarunkowania niepełnego rozwoju okolicy zakrętu kątowego lewej półkuli.

Badacze skandynawscy prowadzili badania nad bliźniętami dyslektycznymi mono* i dwuzygotycznymi. Wyniki ukazały duią zgodność objawów w grupie monazygotycfliej* Koncepcje genetyczne krytykowało wielu badaczy, którzy uważali, iż dane dotyczące rodzin i przodków dyslektyków nie były wystarczająco udokumentowane. Poza tym wskazują one raczej na dziedziczenie społeczne niż biologiczne. W przypadku bliźniąt nie ma ponadto możliwości wykluczenia działania teratogennych czynników pre- i perynatafaiych. na które noworodki z ciąż mnogich są bardziej narażone niż noworodki z dąż pojedynczych. Badacze amerykańscy sugerują związek dysleksji z chromosomem 6, co potwierdzałoby hipotezę o jej genetycznych uwarunkowaniach. Najnowsze badania wskazują, iż jest mało prawdopodobne istnienie pojedynczego genu autosomałnego powodującego dysłeksję, natomiast istnieją dowody empiryczne na występowanie wielu miejsc ryzyka. To samo miejsce na chromosom^ może być zaangażowane zarówno w prawidłowy, jak i wadliwy sposób opanowywana czytania. Osoby z dysłeksją mają więcej niekorzystnych alleii w chromosomach 1,2,3,6,1$, 18.

5.5.2. Podejście psychologiczne

Główną przedstawicielką koncepcji peicepcyjno-motorycznej jest H. Spio-nek. jej stanowisko dotyczące mechanizmów obecnych w dysleksji miału 148 ogromny wpływ na myślenie polskich psychologów i pedagogów o tym