IMG$11

prąy ciśnieniu 1 bar i temperaturze 0°C

/łi> = 22,71 m*

Tak otrzymana wielkość jako iloczyn masy cząsteczkowej y oraz objętości właściwej v pewnego gazu przedstawia objętość y kg tego gazu; objętość ta jest objętością jednej kilogramocząst.eczki (kilogramomolekuły), czyli jednego mola.

Zatem objętość jednego mola jest w danych warunkach fizycznych wielkością stałą dla wszystkich gazóW

f4,v — V_m    [11,13]

Równanie stanu gazów dla jednego mola, czyli y kg gazu, będzie miało postać następującą

PV_m = _fiRT    [U, 14]

■— y v    a    G = y

Wobec tego, że dla danego gazu y i R są stałe, można ten iloczyn uznać za stały, czyli y R =■ B = const, a wówczas

PV_m 1BT

Gaz	Znak chcmicz-	Ilość atomów	Masa cząsteczkowa		Gęstość kg/m* przy 0°C i 760 mm	Stała gazowa R
	«y	w cząsteczce	przybli-	dokład-		kGm	J
			żona	na	Hg	kg-deg	kg-deg
Hd	He	i	4	4,002	0,178	211,9	2079,0
Argon	A	i	40	39,94	1,784	21,23	208,2
InrictiK	fe	| bJ>	(29)	(28,96)	1,293	29,27	287,0
Tlen	0,	2	32	32,00	1,429	26,49	259,8
Azot	N.	i	28	28,016	1,250	30,26	296,7
Wodór	H,	i	!; a	2,016	0,0898	420,75	4121,7
Tlenek węgla	CO	a	28	28,00	1,250	30,28	296,9
Chlorowodór Bezwodnik	Ha	i	29,9	36,46	1,639	23,25	228,0
węglowy	co.	3	44	44,00	1,976	19,25	188,8
ftei wodna Bezwodnik	H.O	|	18	18,02	0,804	47,66	461,5
tutka wy	so,	3	84	64,06	2,926	13,24	129,8
Amoniak	HH,	4	17	17,03	0,771'	49,76	488,0
Acetylen	c^t,	4	26	26,02	M70	32,59	319,6
OtlacotDtiyl	cH,a	9	20,5	30,48	2,308	1^,79	J64»8
Mmii	cat.	5	16	16,03	0,716	52,89	518,8
Btylcn	C,H.	6	28	28,03	1,260	30,52	296,7

Dla pewnych warunków fizycznych, np, dla P 10333 ItO/m¹ I T I = 273°K, jak wiadomo V_m = 22,42 m^a, więc B = 847,86 % 848. Podobnie otrzymuje się tę samą wartość dla innych warunków odnii-sloma, stąd wielkość B — 848 kG • m/(mol • deg) nazywa się stałą gazową bezwzględną. Jest ona dla wszystkich gazów jednakowa.

Równanie stanu gazów w odniesieniu do 1 mola będzie więc miało postać

FV_m = 848 T    [D.15J

Wartość stałej gazowej bezwzględnej w jednostkach układu SI wynosi B = fi Jt m 8315 J/(kg • deg). Wobec powyższego równanie stanu w odn.iesieniu do 1 mola będzie miało- postać

PV_m — 8315 T    [U,161

Przykład 6. Znaleźć stałą gazową tlenu, jeżeli jego gęstość wynosi 1,429 kg/m’ przy 0°C i 760 mm Bg (Tr)

R =

—

T

P 10333 gT~ 1,429 • 273

= 26,5 kG • m/(kg • deg)

Ponieważ P = 760 mm Hg = 1,013 ■ 10’ N/m^!

B

lub R — 0,26 kJ/(kg • deg)

P

11

1,013 • 10⁵ 1,429-273-

260 J/(kg ■ deg)

Przykład 7. Jaka jest gęstość powietrza przy 0°C i 500 mm Hg (Tr) jeżeli przy 0°C i 760 mm Hg (Tr) wynosi 1,293 kg/m’

Pt    e» ,

% Pi Pl P,    500

t. — o,-~ 1,293 • —| = 0,85 kg/m*

■ Pi    780    ^

Rozwiązanie w układzie SI bez zmian.

Przykład 8. Gęstość bezwodnika węglowego (CO,) wynosi przy 0°C i 760 mm Hg (Tr) 1,977 kg/m*. Określić gęstość tego czynnika przy +17°C 1 700 mm Hg (Tr).

Porównując równania Clapeyrona dla obu stanów

Pl V, I	RTt		gę	PęT,
PiV,	RT,		ex	PiT,
p.	Ti	700	273	1,72 kg/m*
Jt ;* 5?	—r Ę 1,977 ■ Ti	i 780 "	290 |

Sposób rozwiązania w układzie SI bez zmian.

Przykład 9. Instalacja centralnego ogrzewania powietrznego dostarcza S80 m'/h ogrzanego powietrza o temperaturze 62°C i ciśnieniu 750 mm Hg (Tr).

39

a Podstawy techniki cieplnej