IMG 38

podntomę t gruzów —m rum ośhtnwuf miasta zburzone,

świeczce pustkami od widu potulni.    | •

(Księga fri^ittim 61,4)

Wstęp

Wprowadzenie

Strategie przywracania do łyda zdegradowanych historycznych obszarów miast określane jako rewitalizacja czy odnowa urbanistyczna stosowane są w Europie Zachodniej oraz miastach amerykańskich jut od lat 60. ubiegłego wieku. Nowe czynniki miastotwórcze warunkowane transformacją ustrojową w Europie środkowej zasadniczo wpłynęły na funkcjonowanie miast, uruchamiając wiele zjawisk w ich przestrzeni, przede wszystkim możliwość zaistnienia procesów rewitaliza-cyjnych podobnych do obserwowanych w krajach wysoko rozwiniętych. Okres po 1989 roku wyzwolił liczne nowe inicjatywy, w tym chęć przeszczepienia strategii 9 i rozwiązań stosowanych w krajach zachodnich. Przyczynił się jednak również do powstania wielu nowych niebezpieczeństw, trudności i pułapek w odniesieniu do zarządzania obszarami zabytkowymi. Jak winny więc w kontekście polskim i środkowoeuropejskim przebiegać procesy rewitalizacji, a jak przebiegają? Jak je skutecznie monitorować i kierować nimi, sterując wysiłki instytucji i jednostek zarówno publicznych, jak i prywatnych w dobrym kierunku?

Pytania te były dla mnie inspiracją do przeprowadzenia wielodyscyplinarnej analizy przemian dzielnicy Kazimierz w Krakowie w latach 1989-2004. Obszar ten jest moim zdaniem najlepszym przykładem, jakim można się posłużyć w badaniach procesu rewitalizacji w Polsce ze względu na następujące uwarunkowania:

• wielokulturowe dziedzictwo miejsca (chrześcijańskie i żydowskie),