Rvs 13- Koacepci* okładu węzłowo-pasmowego (wg B. Malisza. 1970 r.): 1 — prawdopodobne obszary ffc—imji 2 — potencjalne pasma rozwoju osadnictwa miejskiego. 3 — stolica kraju. ą — ośrodki ponadn głonalnt 5 — ośrodki regionalne. 6 — złoża surowców mineralnych, 7 -obszary wypoczynkowo-turystyczne. 8 — szlaki żeglugowe
Tablica l.l
UMd infrastruktury poszczególnych gałęzi transportu i sieci energetycznych (1989 r.) w %
Kraj 1- |
Drogi samo chodowe — |
i Drogi kolejowe |
Porty lotnicze |
Pony morskie |
Porty i kanały żeglugi śródlądowej |
Rurociągi i sieć energetyczna |
Razem |
|fr—rp |
763 |
4,7 |
4.7 |
2.0 |
43 |
8.0 |
100 |
j łapom* |
83.2 |
2.4 |
13 |
6.4 |
13 |
53 |
100 |
| Polska |
80.2 |
102 |
03 |
0.5 |
0.1 |
8.8 |
100 |
[WieBca Brytania |
673 |
63 |
5,0 |
8.4 |
4.3 |
8.6 |
100 |
] Wiodły |
74.5 |
1 » |
23 |
73 |
2.3 |
8.3 |
100 |
Z sieci podstawowych gałęzi transportu: kolejowego, samochodowego, lotniczego, morskiego, wodnego śródlądowego oraz rurociągowego na szczególną uwagę zasługuje transport lądowy kolejowy i samochodowy. Wykonuje on podstawowe przewozy ładunków i pasażerów. Transport morski stanowi składnik komplementarny w stosunku do transportu lądowego. Transport lotniczy jest dopełnieniem, a w niektórych przypadkach konkurentem transportu lądowego. Transport wodny śródlądowy w Polsce ma uzupełniające znaczenie, podobnie jak transport rurociągowy. Każdy z tych rodzajów transportu wymaga odpowiedniej infrastruktury liniowej i punktowej.
Infrastruktura kolejowa ma już 150-letnią tradycję. Przełom XIX i XX wieku byl okresem ekstensywnego rozwoju i kształtowania sieci linii kolejowych. Okres ten w krajach uprzemysłowionych trwał jeszcze w pierwszej połowie XX wieku z równoczesnym intensywnym rozwojem dróg samochodowych.
Tablica 2.1 ilustruje obecny stan rozwoju dróg kolejowych i samochodowych w Polsce oraz w wybranych krajach Europy.
Tablica 2.1
Długość linii kniejowych i dróg samochodowych w wybranych krajach Europy (tys. km)
Drogi |
Polska |
Niemcy |
Francja |
Wielka Brytania |
Kolejowe |
23 |
27 |
34 |
16 |
Samochodowe |
360 |
540 |
807 |
374 |
Z powyższych danych wynika, że sieć linii kolejowych w Polsce jest stosunkowo dobrze rozwinięta. Można w niej wyróżnić linie o podstawowym znaczeniu (o łącznej długości około 17 tys. km) oraz pozostałe linie lokalne o małym obciążeniu przewozami.
Linie lokalne, z racji ich nierentowności, poddawane są sukcesywnej likwidacji, natomiast linie o podstawowym znaczeniu wymagają systematycznej modernizacji. W konkurencji z transportem samochodowym transport kolejowy musi powiększać prędkość przewozu pasażerów i ładunków.
Na rys. 2.1 przedstawiona jest sieć linii kolejowych w Polsce o międzynarodowym znaczeniu, ich łączna długość wynosi około 6,3 tys. km. w tym około 4,6 tys. km stanowią linie, na których powinny być rozwijane prędkości co naj-
11