4 WYTYCZNE OPRACOWANIA WYNIKÓW I SPRAWOZDANIA
Uzyskane podczas ćwiczenia dane i wyniki pomiarów oraz obliczeń dla operacji spę. czama należy zamieścić w tablicy 7.1 wg wzoru:
Tablica 7.i
Wyniki prób spęczania
Tablica 7.2
Wyniki prób wydłużania
Sprawozdanie z ćwiczenia winno zawierać:
• krótki opis przebiegu ćwiczenia ze schematem spęczania i wydłużania,
* tablice wyników prób spęczania i wydłużania,
- wykresy beczkowatości w funkcji wymiarów wsadu X — f (doAv>) oraz poszerzenia przy wydłużaniu w zależności od posuwu n = f (p),
- wnioski i spostrzeżenia
5 LITERATURA
1 Krzekotowski Z.. Technologia kucia swobodnego i półswobodnego. Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice 1964.
2. Jarocki J., Wasiunyk P Kuźnictwo i prasownictwo WSiP, Warszawa 1991.
3 Madej J., Kazanecki J., Wnęk Z.: Ćwiczenia laboratoryjne z przeróbki plastycznej metali. Podstawy teoretyczne i przebieg ćwiczeń. Skrypt Uczelniany AGH nr 220, Kraków 1971.
4 PN-65/M-66003. Obróbka plastyczna. Kucie. Nazwy i określenia.
Ćwiczenie 8
KUCIE W MATRYCY OTWARTEJ jm
1. CEL ĆWICZENIA
■ nc
Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z zakresem stosowania i parametrami technolog e: gicznymi kucia matrycowego, a ponadto zapoznanie się z metodyką opracowania techno- g_ logii kucia w matrycy otwartej odkuwki osiowosymetrycznęj.
2. WPROWADZENIE p
.» Kucie matrycowe jest procesem, w którym materiał odkształcany jest w matrycy, przy czym swobodne przemieszczanie się materiału ograniczone jest ściankami wykroju. Kuty f; materiał wypełnia wykrój i przyjmuje jego kształt i wymiary . .
Wobec konieczności stosowania matryc, często bardzo kosztownych, odkuwki matry-H cowe należą do grupy droższych półwyrobów wyjściowych stosowanych do produkcji ma-łoseryjnej, seryjnej i masowej wielu części maszyn i urządzeń. Do głównych zalet kucia^ffi matrycowego należy zaliczyć:
- dobre własności użytkowe wyrobów, zwłaszcza wytrzymałościowe,
- możliwość uzyskania dużej dokładności wymiarowej i ograniczenia naddatków na obrób-fg kę skrawaniem,
- krótki cykl produkcyjny, dużą wydajność i niskie koszty robocizny.
Zależnie od rodzaju zastosowanych maszyn rozróżnia się następujące odmiany procesu l9 kucia matrycowego:
- kucie matrycowe na młotach,
- kucie matrycowe na prasach,
- kucie matrycowe na kuźniarkach,
- kucie matrycowe na specjalnych maszynach lub przyrządach.
Kucie matrycowe można przeprowadzać w matrycy otwartej, tzw. kucie z wypływką$g: oraz w matrycy zamkniętej, tzw. kucie bezwypływkowe.
Kucie w matrycy otwartej przeprowadza się na gorąco. Wykrój wykańczający posiada rowek na wypływkę, do którego w końcowej fazie kucia wpływa nadmiar materiału, two- > rżąc na odkuwce wypływkę, która zostaje okrojona w następnej operacji po matrycowaniu. :; Rowek na wypływkę spełnia bardzo ważne zadanie przy kuciu w matrycach otwartych, a mianowicie:
- tworzy wokół odkuwki pierścień zamknięty, który przeciwstawia się wypływaniu materiału z wykroju (poprzez szybkie stygnięcie i duże opory tarcia na powierzchniach styku z mostkiem rowka) powodując, w końcowej fazie kucia, dokładne wypełnienie wykroju, ;•
- kompensuje nieuniknione wahania objętości wsadu,
- wciskając się między dolną a górną matrycę wypływka stanowi pewnego rodzaju amortyzator uderzeń przy kuciu na młotach. -v
Kształt i wielkość rowka na wypływkę zależy mredzy innymi od yielkości odkuwki, jej§ kształtu i maszyny, na której przeprowadzany jest oroces kucia.
Niektóre typy rowków na wypływkę używme przy kucju na młotach i prasach przedstawiono na rys. 8.1. Najczęściej stosuje się typ rowka a. W miejscach odkuwki, gdzie może