IMGb64

W połączeniach wielowypustowych równoległych występują 3 rodzaje osiowań (tyś. 5.6): na wewnętrznej średnicy d, na zewnętrznej średnicy D (wg obu wym. norm) oraz na bokach wypustów b (tylko w połączeniach wykonanych wg PN-63/M-85015). Wybór rodzaju osiowania jest uzależniony od warunków pracy, twardości powierzchni styku oraz od wymaganej dokładności Dołączenia

Rys. 3.6. Rodzaje osiowań w policzeniach wiciowypusiowych: a) na wewnętrznej średnicy czopa d, b) na zewnętrznej średnicy wypustów D, c) na bocznych powierzchniach wypustów |4)

Osiowanie na wewnętrznej średnicy d jest stosowane w połączeniach dokładnych, przy wypustach utwardzonych — głównie w produkcji małose-ryjnej.

Osiowanie na zewnętrznej średnicy D stosuje się w połączeniach spoczynkowych i średnio dokładnych połączeniach ruchowych, przy wypustach miękkich (nie utwardzonych).

Najmniej dokładne jest osiowanie na bokach wypustów. Stosuje się je w celu zmniejszenia do minimum luzu obwodowego, co jest wymagane przede wszystkim przy występowaniu częstych zmian kierunku obciążenia.

Dobór pasowań uzależnia się od charakteru połączenia i rodzaju osiowania (projekt normy PN/M-85017).

Połączenia zębate. Połączenia zębate ewolwcntowc (rys. 5.5d — norma PN-69/M-85010) są coraz częściej stosowane, zwłaszcza w produkcji wiclko-seryjnej (m.in ze względu na wykorzystanie obrabiarek do kół zębatych). W stosunku do połączeń o wypustach prostokątnych charakteryzują się one znacznie większą wytrzymałością przy zachowaniu pozostałych zalet.

W połączeniach zębatych są stosowane zęby niskie (ich wysokość jest równa modułowi) o kącie przyporu a₀ = 30°. Zalecane wartości modułów (wg podanej normy) wynoszą od 0,8 do 8 mm, zaś uprzywilejowane liczby zębów — 661, zależnie od modułu.

Połączenia wielokarbowc. Połączenia wielokarbowc (rys. 5.5e — norma PN-68/M-85014) mają kilkadziesiąt drobnych wypustów trójkątnych, zatem tylko nieznacznie osłabiają wytrzymałość czopa. Są to połączenia spoczynkowe o niewielkiej dokładności osiowania. W celu skasowania luzów promieniowych stosuje się połączenia stożkowe o zbieżności I : 16. Połączenia wielokarbowc umożliwiają regulację położenia piasty względem czopa wału o mały kąt, co jest niezbędne w niektórych rozwiązaniach konstrukcyjnych. Omówione