IMGw29

W 2. Niepełnosprawność słuchowa

Ryc. 2.5. Implant ślimakowy.

Na czym polega założenie implantu ślimakowego? Procedura ta wymaga wykonania nacięcia za uchem: gdy rana się zagoi, do ślimaka wprowadza się prze-•ii Jest on połączony z maleńkim odbiornikiem umieszczonym pod skórą za uchem; przewód i odbiornik podłączone są do malutkiego procesora mowy, który ■non nosić przy pasku*. W procesie słyszenia komputer wykrywa dźwięki i wybili sygnały elektryczne do wszczepionego odbiornika, który pobudza nerw siu-Showy, tworząc dźwięk. Na ryc. 2.5. przedstawiono typowy implant ślimakowy, Mrf przetwarza informacje akustyczne w sygnały elektryczne, które stymulują pccostałe szczątkowe włókna nerwu słuchowego.

MHKfAMlyttBnkowe nie okazały się bionicznymi uszami, nie leczą też one utrą-

YflMftM. Efekty stosowania implantów są rozmaite: w niektórych przypadkach

rmpMJBtacb ślimakowych oba elementy zewnętrzne - odbiornik i procesor H pSIej óbódcWK umieszczonej za uchem (przyp. red. nauk.).

I odnotowano nieomal cudowną poprawę słuchu, w innych zaś nic nastąpiła jego I efektywna poprawa. Jakie czynniki mogą wpływać na to, czy implant działa do-I brze? Po pierwsze, trzeba wiedzieć, że przed wszczepieniem implantu nie ma I żadnych przesłanek, które mogłyby pomóc rodzicom i lekarzom podjąć decyzję I o tym, któremu dziecku implant przyniesie pożytek, a któremu nie (Owens, Metz.

Haas, 2000). Po drugie, należy wiedzieć, że mogą minąć cale lata, zanim implantv I rzeczywiście dostarczą oczekiwanych korzyści, ponieważ mózg musi się nauczyć I nadawać sens impulsom elektrycznym generowanym przez implanty (Marschark.

2001). Powodem ogromnych różnic w ocenie efektywności implantu u poszczegól-I nych osób może być kilka czynników (Lundy, 1997):

• wiek w momencie wszczepienia implantu,

I | długość okresu niesłyszenia,

| czas noszenia implantu,

| sposób, w jaki osoba się porozumiewa,

| znajomość mowy przed utratą słuchu.

U dzieci implanty przynoszą lepsze rezultaty, gdy się je wszczepi przed ukończeniem piątego roku życia; dlatego wszczepia się je teraz coraz młodszym dzieciom (Alexander Graham Bell Association, 2002). Niezależnie jednak od wieku, nie każdy, kto ma implant, jest w stanie przekładać otrzymane impulsy na sensowny przekaz. Z tego być może powodu prawie połowa dzieci z prelingwalną wadą słuchu, które otrzymały implanty, w ogóle ich nie używa (Easterbrooks, Mordica, 2000). Poza tym nadawanie znaczenia impulsom wywołanym przez implanty może wymagać lat praktyki (od 6 miesięcy do 2 lat) i wielu wysiłków. Skuteczne implanty niosą za to wiele korzyści. Może nastąpić zauważalna poprawa w zakresie mowy i języka (Kluwin, Stewart, 2000; McCaffrey i in., 2000), poprawa w zakresie umiejętności czytania (Pisoni i in., 1999; Spencer, Tomblin, Gantz, 1997). Mimo to, pojawiają się nowe powody do niepokoju. Ludziom z implantami grozi np. większe ryzyko zapalenia opon mózgowych, zdarzyło się tak w przypadku dwojga małych dzieci, których choroba zakończyła się śmiercią (Associated Press, 2002).

Jakich nowości w dziedzinie technologii medycznej możemy się spodziewać w najbliższej przyszłości? Trwają prace nad dopuszczeniem do sprzedaży już opracowanych implantów ucha środkowego (chirurgicznie wszczepianych aparatów słuchowych). Skonstruowano ich kilka rodzajów. Mają one powodować wibracje kostek ucha środkowego, czego skutkiem ma być przenoszenie dźwięku do _: ucha wewnętrznego (Chasin, 2000). W niektórych wersjach urządzenia wszcxd§« się cały aparat; inne wymagają noszenia na zewnątrz mikrofonu i wzmacniaca. I Badacze pracują nad różnymi zagadnieniami, jednak na owoce ich pracy pnyfóg/Ę nam poczekać jeszcze wiele lat. Oto przykład: około 80% nieodwracafagi ty słuchu jest następstwem uszkodzenia komórek rzęsatych ucha wewnętt Wśród badaczy panuje zgodność co do tego, że u ssaków komórki te nie | się; jednakże niedawno odkryto, że u kur komórki te mogą się regenI gate, 2001). Odkrycie to zainspirowało innych naukowców do badać