Firmy funkcjonujące w warunkach globalizacji gospodarki światowej powinny efektywnie wykorzystać wszystkie istniejące możliwości, jakie stwarzają procesy globalizacyjne oraz technika. Przedsiębiorstwa szukać mogą, zatem swojej przewagi w walce konkurencyjnej poprzez wprowadzenie strategii internacjonalizacji (względnie globalizacji) swojej działalności. Wejście na rynki zagraniczne może poprawić pozycję konkurencyjną przedsiębiorstwa. Ważnym jest, aby możliwości, jakie stwarza dla polskich przedsiębiorstw integracja polityczna i ekonomiczna z Unią Europejską zostały przez nie w pełni wykorzystane. Jedną z takich możliwości jest internacjonalizacja firmy. Potwierdza to znany ekonomista P.Drucker. Jego zdaniem „coraz więcej podmiotów gospodarczych, włączając w to także małe firmy, funkcjonuje jako transnarodowe przedsiębiorstwa. I chociaż ich zasięg może mieć nadal charakter lokalny lub regionalny, to jednak działają one w warunkach globalnej konkurencji. Dlatego też strategia ich działania także musi mieć charakter globalny zarówno w stosunku do techniki i finansów, produktów i rynków zbytu, jak i wobec informacji i ludzi.
U źródeł przesłanek rozwoju internacjonalizacji przedsiębiorstw leżą określone motywy o charakterze politycznym, społecznym, ekonomicznym, a także technicznym i technologicznym. Można wyróżnić trzy grupy motywów internacjonalizacji przedsiębiorstw: ekonomiczne, rynkowe i prawne (rys. 4).
Grupę motywów ekonomicznych stanowią przede wszystkim czynniki wpływające na maksymalizację efektu. W grupie tej istotne miejsce zajmują wskaźniki zyskowności przedsiębiorstwa oraz rentowności działań produkcyjnych lub usługowych. Poprzez zwiększenie docelowego rynku następuje zwiększenie skali produkcji. W tym wypadku orientacja zagraniczna polegać może na efekcie korzyści skali lub zmniejszeniu kosztów wytworzenia dzięki przeniesieniu produkcji za granice kraju.
zyskowność |
nowe rynki zbytu |
ustrój prawny |
rentowność |
walka konjatrencyjna |
protekcjonizm |
efekty skali |
cykl życia produktu |
bariery celna |
koszty wytworzenia |
wizerunek firmy |
przepisy prawne |
■EKONOMICZNE
RYNKOWE
Kolejną grupę tworzą motywy rynkowe, które inaczej nazywane są motywami marketingowymi. Wśród motywów zaliczanych do tej grupy jedną z ważniejszych pozycji zajmują instrumenty mieszanki marketingowej. Poprzez wejście na rynki zagraniczne przedsiębiorstwa mogą przedłużyć cykl życia wprowadzanego na nowe rynki produktu. Firmy działające na rynku międzynarodowym umacniają swoją pozycję na rynku krajowym, przez co wzrasta ich prestiż, a przede wszystkim budują właściwy wizerunek oraz image firmy. Motywy rynkowe są wymieniane jako najważniejszy czynnik podejmowania działań za granicą. Oznaczają otwarcie nowych rynków i utrzymanie się na dotychczasowych, co ma szczególne znaczenie, gdy:
• ma miejsce stagnacja na rynku krajowym;
• istnieją niewykorzystane moce produkcyjne;
• przy oligopolistycznej strukturze rynku następuje zaostrzenie konkurencji;