Model rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw Źródło: [I5J
nvch w 83 małych i średnich firmach, że w takich przedsiębiorstwach proces wzrostu przebiega inaczej niż w dużych korporacjach {15]. Małe i średnic firmy mogą znajdować na jednym z następujących etapów rozwoju:
• zaistnienie (existence),
• przeżycie (survival),
• sukces — nieangażowanie się (succcss-discngagcment),
• sukces — wzrost (success-growth),
• oderwanie się (take-ofj),
• dojrzałość (resource maturity).
Model rozwoju małych i średnich firm jest przedstawiany w formie dendrogramu (rys. 21).
N. Churcbil i V. Levis ustalili, że o rozwoju fumy decyduje osiem czynników. Cztery z nich dotyczą samego przedsiębiorstwa i mają w zasadzie charakter statyczny. Czynniki te obejmują podstawowe rodzaje zasobów firmy, a mianowicie:
• zasoby finansowe (rezerwy pieniężne, gotówkowe, możliwości zaciągania pożyczek),
• zasoby osobowe (liczba i kwalifikacje zatrudnionych osób, zwłaszcza menedżerów i pracowników sztabowych).
• zasoby systemowe (systemy: informacyjny firmy, planowania i kontroli, czyli ogólnie — system zarządzania).
• zasoby biznesowe (wszystko to, co określa pozycję firmy w branży, przemyśle, sektorze oraz na rynku, czyli udział w rynku, stosunki z dostawcami itp.).
Pozostałe czynniki związane są z takimi cechami właściciela, jak:
• motywacje (podejście do firmy i do samego siebie),
• zdolność do działania (umiejętność samodzielnego wykonywania zadań z dziedziny marketingu, innowacji, produkcji, zarządzania).
• zdolności menedżerskie (chęć do delegowania uprawnień i odpowiedzialności, właściwe kierowanie pracą innych ludzi),
• zdolności strategiczne (myślenie perspektywiczne, analizowanie mocnych i słabych stron przedsiębiorstwa, okazji i zagrożeń).
Na każdym kolejnym etapie rozwoju firma staje w obliczu nowych problemów i wyzwań. Zmienia się również rola poszczególnych czynników związanych z szeroko rozumianą przedsiębiorczością i zarządzaniem (rys. 22).
83