Kompost, ściółka, nawozy zielone Paul Seitz6

Nawozy zielone

Agregaty glebowe.

Przebudowa struktury gleby.

Sprawna gleba zapewnia warunki do rozwoju roślin.

Im uprawa gleby jest intensywniejsza, tym intensywniej zachodzą w niej biochemiczne reakcje rozkładu substancji organicznych.

Podczas rozkładu materii organicznej żyjące w glebie organizmy wykorzystują azot do budowy struktur białkowych, węgiel jako źródło energii.

Nawozy zielone mają znaczący wpływ na wytwarzanie agregatów glebowych. Jak wiadomo, stosunkowo wytrzymałe gruzełki powstają wskutek sklejania się pojedynczych cząsteczek ziemi ze współdziałającymi ze sobą bakteriami i grzybami glebowymi oraz z włośnikami. Pod ochronnym dachem liści istnieją wprost idealne warunki nie tylko do zachowania starych struktur gruzełkowych, ale i do tworzenia nowych. W ten sposób w krótkim czasie powstaje tzw. sprawna gleba, charakteryzująca się zdolnością lepszego przewodzenia wody i powietrza w swej górnej warstwie, odpowiednią temperaturą podłoża i aktywnością mikroorganizmów. Są to właśnie te cechy, które decydują o stopniu sprawności gleby. Jeśli jest wysoki, rośliny dobrze się rozwijają.

Jedynie regularne i długotrwałe nawożenie ziemi masą organiczną zwiększa ilość próchnicy w glebie.

Skuteczne kombinacje nawozów zielonych z innymi substancjami organicznymi.

Znaczenie nawozów zielonych w gospodarce próchnicznej i w życiu gleby

Badania wykazały, że nawożenie samym nawozem zielonym, szczególnie w przypadku gleb lekkich, nie przynosi prawie żadnych rezultatów, gdy chodzi o zwiększenie zawartości próchnicy w glebie. Otóż rośliny przeznaczone na nawóz zielony z reguły kosi się przed kwitnięciem. W tej fazie wzrostu zawierają one dużo azotu, co sprawia, że masa zielona bardzo szybko się rozkłada w glebie, w minimalnym tylko stopniu tworząc kompleksy humusowe. W sprzyjających warunkach pogodowych następuje krótkotrwałe zwiększenie liczby mikroorganizmów, które doprowadzają do szybkiej i nieodwracalnej przemiany materii. Rozkład masy organicznej wymaga, aby w ramach zabiegów pielęgnacyjnych, mających na celu zwiększenie w glebie ilości próchnicy, do nawozu zielonego dodać jeszcze nawóz wapniowy i azotowy.

Wykorzystywanie odpadków przez właścicieli ogrodów w świetle ankiety wśród nich przeprowadzonej:

57% nawozi swe ogrody resztkami jedzenia,

30% - odpadkami z ogrodu warzywnego,

17% resztkami z ogrodu ozdobnego.

Cechy i sposób działania nawozów zielonych

Nawożenie gleby łatwo rozkładającymi się substancjami organicznymi, tj. nawozami zielonymi lub odpadkami kuchennymi, roślinnymi itp., stabilizuje jej strukturę, sprzyjając sklejaniu się cząsteczek glebowych z wydzielinami korzeniowymi, włośnikami oraz z substancjami o śluzowatej konsystencji. Zwiększenie ilości cząsteczek trwałego humusu uzyskuje się dopiero po wielu latach systematycznego użyźniania gleby nawozami zielonymi.

Potwierdzają to doświadczenia przeprowadzone w Weihenstephan. Dowiodły one, że zawartość próchnicy w glebie gliniastej wzrasta o 1% dopiero po 27 latach stosowania nawozów zielonych. Nie inaczej jest w naszych ogrodach, jeżeli ograniczymy się do nawożenia gleby wyłącznie materiałem roślinnym. Szybsze i lepsze rezultaty osiągnie się uzupełniając nawóz zielony obornikiem, pociętą słomą i innymi podobnymi materiałami organicznymi.

Odpadków z ogrodu warzywnego nie wyrzuca się, tylko przetwarza się je na próchnicę. Również to, czego nie zjedzą zwierzęta, należy przeznaczyć bądź na kompost, bądź na ściółkę. Trzeba pamiętać, że aby nie dopuścić do strat próchnicy w intensywnie uprawianej ziemi ogrodowej, musimy rocznie dostarczyć jej 2,0-2,5 kg obornika na 1 m², co odpowiada 5-7 kg nawozu zielonego. Najbardziej korzystne dla gleby jest nawożenie jej masą zieloną z dodatkiem obornika i bardzo wartościowych nawozów organicznych z rogów i kości.

Składniki pokarmowe a nawozy zielone

Rośliny o długich korzeniach wykorzystują także składniki mineralne występujące w najgłębszych pokładach gleby. Dzięki wydzielinom swoich korzeni roślina może również pobierać

Ziemia w ogrodzie wymaga nawiezienia 4-8 kg masy zielonej na 1 m² w ciągu roku.

129