z Czech, Moraw i Słowacji z taką pielgrzymką przybyli po raz pierwszy od zakończenia drugiej wojny światowej dopiero 26 czerwca 1992 roku.
Jeszcze później, bo 2 sierpnia 1999 roku, Jan Paweł II podejmował po 40-letniej przerwie biskupów z Laosu i Kambodży, gdzie od dawna trwają prześladowania chrześcijan.
Niestety, nadal niemożliwa jest wizyta w Watykanie biskupów z Chin. Hierarchia, kierująca podziemnym Kościołem, wiernym Stolicy Apostolskiej, jest prześladowana przez władze i nie może wyjeżdżać nigdzie za granicę. Natomiast biskupi z tak zwanego Kościoła patriotycznego, podporządkowanego władzom, nie podlegają wymogom prawa końripfairgo, gdyż faktycznie pozostają w schizmie.
Prawdziwą sensacją była audiencja, jakiej udzielił Jan Paweł n 12 maja 1989 roku sędziwemu ordynariuszowi Szanghaju, biskupowi Ignaiiusowi Kung Pin-Meia, który spędził 33 laia w więzieniu. Chiński biskup opowiadał Ojcu Świętemu, że w więzieniu ani razu nie mógł odprawie Mszy. nie miał dostępu do Pisma Świętego, pozwolono mu czytać jedynie Szekspira, nikt go nie mógł odwiedzać, a cały dzień wypełniało mu szycie odzieży
„Limen” w klasycznym języku łacińskim oznacza: próg, wejście. drzwi W farmie chrześcijańskiej „limen apostolorum" oznacza mieszkanie, dom apostołów.
Pierwszy znany ślad. w którym mowa jest o potrzebie wizyt _ad limina". napotykamy w liście ojców synodu w Sardyce w 343 roku do papieża św. Juliusza I, w którym wyrażają oni wolę. aby następca św. Piotra był informowany o sytuacji religijnej w różnych częściach imperium rzymskiego.
Na Synodzie Rzymskim w 743 roku ustalono, że z wizytą do Wiecznego Miasta obowiązani są przybywać biskupi prowincji rzymskiej. W1585 roku papież Sykstus V rozciągnął ten obowiązek na wszystkich biskupów Kościoła katolickiego. Benedykt MI z kolei opublikował listę pytań, na które biskupi musieli odpowiedzieć w swoich relacjach o stanie diecezji.
Od 1909 roku obowiązuje przepis, że biskupi mają przybywać do Rzymu co pięć lat. Według konstytucji apostolskiej „Pastor bonus" Jana Pawła U, wizyta „ad limina” jest okazją do coraz owocniejszych spotkań pomiędzy głową Kościoła powszechnego - papieżem, a głową Kościoła partykularnego - biskupem.
Do wizyty „ad limina” zobowiązani są wszyscy biskupi diecezjalni, czyli ordynariusze diecezji. Prawo kanoniczne przewiduje, że mogą im towarzyszyć biskupi pomocniczy, co też jest powszechnie praktykowane.
Wizyta „ad limina” ma zasadniczo trzy cele: pielgrzymkę i uczczenie grobów świętych apostołów Piotra i Pawła, spotkanie biskupa z papieżem i odwiedziny różnych urzędów Kurii Rzymskiej. W bazylikach rzymskich św. Piotra i św. Pawia biskupi przewodniczą mszom, w których biorą udział przebywający akurat w Wiecznym Mieście pielgrzymi z ich krajów.
Jak wspomina biskup Tadeusz Pieronek, w czasach kiedy kardynał Karol Wojtyła udawał się z wizytą „ad limina”, trzeba było najpierw uzyskać zaświadczenie z pieczęcią od kustosza odpowiedniej bazyliki.
Drugim elementem pielgrzymki jest audiencja u papieża. Biskupi oprócz złożenia relacji ustnej ze stanu zarządzanych przez nich diecezji mają okazję do osobistej rozmowy z Ojcem Świętym. Spotkania takie często się przedłużają, gdyż dzięki swym rozlicznym podróżom apostolskim Jan Paweł n zna osobiście wielu hierarchów i nieraz wspomina pobyt w ich kraju, pyta o najświeższe wiadomości, o swoich znajomych.
W styczniu 1998 roku metropolitę wrocławskiego, kardynała Henryka Gulbmowieza pytał na przykład, czy na terenie jego archidiecezji przezwyciężono już skutki ubiegłorocznej powodzi
Do audiencji papież musi być doskonale przygotowany, gdyż biskupi oczekują od niego wskazówek dla swoich Kościołów lokalnych, a nierzadko chodzi o trudne, kontrowersyjne problemy.
Oprócz osobistych spotkań z biskupami odbywa się spotkanie ogólne w zależności od liczebności episkopatu ze wszystkimi albo z grupą hierarchów danego kraju, podczas której to audiencji Ojciec Święty wygłasza przemówienie. Biskupi uczestniczą też we Mszy odprawianej pod przewodnictwem papieża.
Przed wizytą „ad limina" każdy biskup ordynariusz zobowiązany jest do przesiania poszczególnym urzędom Stolicy Apostolskiej szczegółowych sprawozdań z działalności duszpasterskiej i ekonomicznej swojej diecezji. Dokumenty te. o objętości nieraz kilkuset stron, są skrupulatnie analizowane przez odpowiednie dykastęrie watykańskie, a następnie opracowanie przedkładane jest Ojcu Świętemu. Jak powiedział przed ostatnią wizytą _ad limina” biskupów polskich w 1998 roku biskup Tadeusz Pieronek, papież w oparciu o tę analizę .wyciąga wnioski, chwali lub gani za dotychczasową działalność i daje sugestie, w jakim kierunku ma pójść dnszpasterstwo”.
Czasem też Ojciec Święty może wytyczyć biskupom jakieś konkretne zadanie. Tak było podczas