Kwas zas1254

płyn

zewnątrz-

komórkowy

Olutamlna	_ "USt ^1 a-KG®' -^1 2 HCOg ^ 2NHJ
	♦
	- - ♦
		mocz

kanalik

bliższy

RYC. 33-1. TWorzenie i czynne wydzielanie jonu NH₄⁺ w kanalikach bliższych. Większość jonów NH₄⁺ wydalanych z moczem powstaje w kanalikach bliższych z glutaminy. Wytwarzanie mocznika w wątrobie jest ilościowo najważniejszą drogą usuwania amoniaku, a glutamina służy jako nietoksyczny sposób magazynowania oraz transportu amoniaku. a-KG²" - a-ketoglutaran. (D. W. Seldin, G. Giebisch [red.]: New concepts in renal ammonium excretion. W: The Reguladon oi Acid-Base Balance. New York, Raven, 1989, s. 170).

Jon HC(V powstający w kanaliku bliższym jest transportowany przez błonę pod-stawno-boczną do płynu zewnątrzkomórkowego (ECF), gdzie odnawia HC0₃", zobojętnione przez metaboliczne wytwarzanie kwasów w organizmie.

1.    Jony NH/ powstające w kanaliku bliższym są czynnie wydzielane do płynu kanalikowego i wydalane z moczem.

2.    Jony NH/, które nie zostały wydalone i wracają do ECF, zostają włączone przez wątrobę w proces syntezy cząsteczki mocznika. Dwa jony H⁺ uwolnione podczas syntezy mocznika zobojętniają dwa jony HC0₃' powstałe z utleniania glutaminy, przez co nie dochodzi do regeneracji jonów HC0₃" (ryc. 33-2).

.-r y> .!,•

C7| Najważniejsze aspekty wytwarzania jonów HC0₃" przez nerkę

X. „Nowy” jon HC0₃' pojawiający się w ECF w związku z wydaleniem NH₄⁺ jest wytwarzany w kanaliku bliższym z oketoglutaranu, powstającego podczas rozkładu glutaminy.

2. Zwiększenie zawartości jonów HC0₃“ we krwi żylnej odpływającej z nerki jest skutkiem rozkładu anionu oc-ketoglutaranowego. Łączy się to z usunięciem protonów i odpowiada wytworzeniu „nowych” jonów HC0₃".

m 3. Jon NH₄⁺ jest wydzielany do moczu. W przeciwnym razie dostałby się z krwią żylną opuszczającą nerki do wątroby, a tam uległ przemianie w mocznik oraz 2 jony H¹ (zob. ryc. 3^2).

4. Nowy HC0₃" (zregenerowany HC0₃^-)¹ jest także wytwarzany w komórkach kanalików podczas wydalania kwasoty miareczkowej (H₂P0₄“) powstającej zarówno pro-ksymalnie, jak i dystalnie podczas sekrecji protonów buforowanych przez HP0₄²".

1

Kegeneracją HCO, nazywa się także wydalaniem kwasu, ponieważ podczas wytwarzania HCO_s¹ nerka wydala rot flnite kwasy apnujżone.