TABELA 34-3. Stężenie jonów H+ ([H+]) oraz pH płynów biologicznych
Płyn |
pH |
[HJ (nEq lub nmol/1)* |
[H+] (Eq/1 lub mol/1) |
Woda |
7,0 |
100 |
1 X 10'7 |
Krew | |||
średnia normy |
7,4 |
40 |
3,98 x 10-» |
zakres normy |
7,36-7,44 |
44-36 |
4,36 x 1CT8 - 3,63 * 10« |
kwasica (ciężka) |
6,9 |
126 |
1,26 x W7 |
alkaloza (ciężka) |
7,7 |
20 |
2,00 x 10-* |
CSF (zakres normy) |
7,36-7,44 |
44-36 |
4,36 x 10-8 - 3,63 x l(r» |
Sok żołądkowy (norma) |
1,0 |
100 000 000 |
1 x 10'1 |
Mocz | |||
średnia normy |
6,0 |
1000 |
1x10-° |
maksimum zakwaszenia |
4,5 |
31 600 |
3,16 x 10-5 |
maksimum alkalizacji |
8,0 |
10 |
1 x 10^ |
ICF (mięsień) |
6,8 |
158 |
Ol 00 X o |
CSF - płyn mózgowo-rdzeniowy; ICF - płyn wewnątrzkomórkowy. (Według: J. R. Brobedc Regulation ci iydrogen ion concentration in body fluids. W: Best and Taylor*'s Physiological Basis of Medical Pnctice, wyd. 10, Baltimore, Williams & Wilkins, 1979, s. 5-13).
r n - nano -10"9. Tak więc 100 n£q/l = 100 * 10-9 Eq/1, gdzie nEq - nmol w wypadku jonu jednowartośoowego.
A.
Krew i osocze. Spośród płynów ustrojowych najlepiej pod względem [H4] przebadano osocze krwi tętniczej. Określenie pH krwi odnosi się do pH osocza (7,4). Jest to wartość większa niż wewnątrzkomórkowe pH krwinki czerwonej (7,2).
1. U zdrowego człowieka [H+] wynosi około 40 nmol (nEq)/l, co odpowiada pH 7,4. Zakres zmian [H+] w żywym organizmie wynosi 20-126 nEq/l, co odpowiada zakresowi zmian pH od 7,7 do 6,9.
2. W warunkach prawidłowych u człowieka w spoczynku pH mieszanej krwi żylnej wynosi 7,38, a pH krwi tętniczej jest równe 7,41. Różnica ta spowodowana jest pobieraniem C02 przez krew podczas jej przepływu przez narządy.
3. [IT] w osoczu jest znacznie niższe niż stężenie innych jonów (np. stężenie jonów Na+ wynosi około 142 milionów nmol/lf a stężenie jonów K? około 4 milionów nmol/1).
B. | Płyn mózgowo-rdzeniowy (CSF) można w zasadzie traktować jako bufor węglanowy ze śladowym stężeniem białek (między 2 ■ 10-2 g/dl a 4 • 10"2 g/dl) i innych buforów nie-węglanowych.
1. pH krwi tętniczej (7,4) jest wyższe niż pH CSF (7,32), ponieważ istnieją różnice w wielkości ciśnienia cząstkowego (parcjalnego) C02 (P^ ) między CSF a krwią tęt-