LastScan3

995 mb 1000 mb 1005 mb 1010 mb

Rys. 76. Rozkład sił warunkujących występowanie wiatru w przyziemnej

warstwie powietrza.

G — siła gradientu ciśnienia, C — siła Coriolisa, T — siła tarcia, V — kierunek wiatru

nie wyższa niż przy powierzchni Ziemi. Wraz ze wzrostem wysokości wiatr nabiera coraz bardziej cech wiatru gradientowego, tj. wiatru bez wpływu tarcia, który wieje z jednakową prędkością wzdłuż izobar o dowolnych kształtach.

6.4. Wielkości charakteryzujące wiatr

Wiatr określamy zwykle za pomocą dwóch podstawowych wielkości — kierunku i prędkości.

Kierunek wiatru. W meteorologii kierunek wiatru (kierunek ruchu powietrza w płaszczyźnie poziomej) określa się przez podanie strony świata, z której on wieje (rys. 77).

Kierunek wiatru oznacza się symbolami (skrótami) utworzonymi z pierwszych liter nazw angielskich: N — north (północ), E — east (wschód), S — south (południe) i W — west (zachód). Wyróżnia się 8 głównych i 8 pośrednich kierunków wiatru oznaczonych skrótami podanymi na rys. 77. Oto pełne brzmienie tych skrótów: N — wiatr północny, NNE — północo-północno-wscho-dni, NE — północno-wschodni, ENE — wschodnio-północno--wschodni, E — wschodni, ESE — wschodnio-południowo-wscho-dni, SE — południowo-wschodni, SSE — południo-południowo--wschodni, S — południowy, SSW — południo-południowo-za-chodni, SW — południowo-zachodni, WSW — zachodnio-połud-niowo-zachodni, W — zachodni, WNW — zachodnio-północno-za-chodni, NW — północno-zachodni, NNW — północo-północno-za-

chodni.

Kierunek wiatru podaje się niekiedy według kierunków kompasowych w rumbach (1 rumb — V32 kąta pełnego = 11°25') albo w stopniach, przyjmując N za 0° (360°), E — 90°, S — 180° i W — 270° (rys. 77).

360=-

N

180°

Rys. 77. Oznaczenia stron świata (kierunków wiatru)

Prędkość wiatru. Prędkość wiatru wyraża się w metrach na sekundę (m/s), w kilometrach na godzinę (km/h) lub w węzłach (milach morskich na godzinę).

Potocznie prędkość wiatru utożsamia się czasem z siłą wiatru, nie są to jednak synonimy. Siłą wiatru nazywamy bowiem parcie przemieszczających się cząsteczek powietrza na napotykaną przeszkodę i wyrażamy ją w kg/m². Zależy ona nie tylko od prędkości, ale i od gęstości poruszającego się powietrza, np. przy tej samej prędkości większa jest siła wiatru nad morzem niż w górach.

251