1) Bezsenność przygodna trwa do kilku dni i jest spowodowana ostrą reakcją na stres, podróżą z przekraczaniem stref czasowych czy zmianą pracy z dziennej na nocną. To nie jest jeszcze zaburzenie. Można jednoznacznie stwierdzić, że w bezsenności przygodnej wolno bez żadnych obaw brać leki nasenne. Kiedy np. wyjeżdżamy w podróż i jesteśmy podekscytowani, warto wieczorem wziąć jakiś krótko działający lek nasenny nowej generacji, dzięki czemu rano będziemy wyspani i zdolni do działania.
2) Następnym typem jest bezsenność trwająca do 3 tygodni, będąca przedłużającą się reakcją na stres, zaburzeniami adaptacyjnymi. W tych przypadkach można również brać leki nasenne.
3) Po przekroczeniu 3 tygodni trwania bezsenności stwierdza się, że jest to bezsenność przewlekła i wtedy stanowi już chorobę. Jej leczenie jest bardziej skomplikowane i nie może opierać się tylko na lekach.
Liczba cierpiących na bezsenność wzrasta znacząco wraz z wiekiem. Kobiety częściej niż mężczyźni cierpią na nią. Warto podkreślić, że z wiekiem zmienia się też rodzaj bezsenności. W młodości przeważa trudność w zasypianiu. Człowiek ma tendencję do chodzenia spać później, śpi długo i nie może wcześnie wstać. Później dokucza brak ciągłości snu. Śpi się np. godzinę, następuje przebudzenie, potem zasypia się i znów się budzi. To jest typowe dla osób starszych.
Kilka lat temu udowodniono, że u osób z bezsennością następuje zwiększone wydzielanie hormonów stresu, produktów przemiany katecholamin i kortyzolu. Zwiększone jest także tempo metabolizmu, mierzone zużyciem tlenu, podwyższona ciepłota ciała. Bezsenność zwiększa ryzyko zakażenia ze względu na osłabienie układu odpornościowego.
Leczenie farmakologiczne
Leki nasenne, których działanie można określić jako „nieswoiste”, w sensie ogólnego działania ośrodkowego. Osłabiają stan aktywacji, w większych dawkach wywołując senność, sen, a nawet znieczulenie ogólne. Z neurofizjologicznego punktu widzenia działanie tych leków można odnieść do hamowania aktywności tworu siatkowatego i kory mózgu.
3