makroekonomia ćwiczenia (13)

04.0 k-WM

Inflacja (z lac. nadmuchiwanie, napompowanie, zwyżka)

I. Inflacja lo trwały wzrost przeciętnego poziomu ccii dóbr w jakimi okresie.

Dezinflacja- czyli spadek lenipa wzroslu inflacji. Dezinflacja oznacza, że ceny nie wzrasta j tak szybko jak w poprzednim okresie, nadal jednak rosną, inflacja trwa.

Deflacja jest to utrzymujący się spadek poziomu cen.

2. Rodzaje inflacji:

Według kryterium tempa:

•    pełzająca - nie przekracza 5% rocznie,

•    krocząca - oscyluje w granicach 5-10% rocznie,

•    galopująca - wzrost cen od kilkudziesięciu do ok. 150% w skali rocznej,

•    hiperinllacja - roczny wzrost cen o ok. 150% lub więcej.

Inflacje według powiązania inflacji z tempem zmian produkcji globalnej:

•    Stagflacja -powstaje gdy wysoka inflacja i bezrobocie występują równocześnie:

Jest to stagnacja gospodarcza w warunkach inflacji,

•    Slumpflacja - zjawisko polegające na szybkim wzroście cen (inflacji) w warunkach recesji gospodarczej, charakteryzuje się wzrostem ogólnego poziomu cen i spadkiem PKB.

W zależności od przyczyn wywołujących zjawiska inflacyjne:

a.    inflację popytową,

b.    inflację podaż ową (kosztową) c . i n fl a c ję s tru k tu ra I n ą.

Ad.a)^Infl^acJ^a popytowa inaczej ciągniona przez popy t (a ng. dema nd-puli ih fla tio n).

3 wieIkośc^{1 2}

Po ia wla s le wtedy gdy iestza dużo pieniędzy wobiegu wstosunku d

produkcji przy określonych cenach wdanym czasie. Nazywana jesttakże inflacją * pieniężną. ftowódefn Tej powś ranTa'nfo'q ą~~ być :

-    nadmierne wydatki państwa, które nie mają odzwierciedlenia w

dochodach (inflacja budżetowa),

-    zbytduża kreacja pieniądza kredytowego (inflacja kredytowa Hub -nadmierny w porównaniu do wzrostu produkcji wz nos t piac(inflacja

płaco waT

Ad.b)I^nflacja podaźowBczylikosztpwainaczejpchanaprzez koszty (a ng.cos t-pus hin fla tion l.Do c hodz i do niej, gdy rosną ceny surowców, co zwięk

za kosz

<£

/odukcji i ceny. Do wzrostu kosztów produkcji może dojść, gdy nastąjpi wTrost

J pożądana kombinacja parametrów makrogospodarczych:

idana koi

gospoi

vzrosfgospodarczyw przedziale2-5 % p. a.; -Inflacja wprzedziale 1,5 - 2,5 %p.a.

Podstawowe płaszczyzny spirali inflacyjnej :

•    płace-koszty-ceny-płace-> wzrost plac prowadzi do wzrostu kosztów produkcji a ten z kolei prowadzi do wzrostu cen, a wzrost cen wywołuje presje na wzrost plac etc.

•    place - place: wzrost plac w jednych dziedzinach gospodarki staje się przyczyną nacisków na wzrost plac w innych dziedzinach (problem tzw. dysparyletu dochodów),

•    płace - świadczenia społeczne: Żądania waloryzacji świadczeń w ślad za wzrostem plac,

•    ceny - ceny: wzrost cen jednych towarów skłania producentów innych towarów do podwyżek cen w celu zachowania ukształtowania wcześniej proporcji cenowych.

•    koszty-koszty: wzrost kosztów produkcji w jednej branży przenosi się na kolejne branże etc.

3. Miary inflacji:

• indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (Cl’l) - powstaje w wyniku ważenia cen odpowiednio do ekonomicznego znaczenia danego towaru. Mierzy on koszt zakupu standardowego koszyka towarów w różnych momentach. Rynkowy koszyk obejmuje ceny żywności, mieszkania, paliw, transportu, opieki medycznej oraz inne towary i usługi kupowane dla zaspokojenia codziennych

potrzeb,___Inflacja mierzona wskaźnikiem CPI mówi nam o ile więcej

(PJftcentowo) musimy wydać na zakup dzisiejszego koszyka dóbr i usług (czyli dóbr i usług, jakie przeciętnie kupuje konsument) w stosunku do wydatków, jakie ponieślibyśmy w roku ubiegłym na zakup takiego samego koszyka.

poziom Cen,,

4-4

Inflacja liczona jest rok do roku (r/r) - np. obliczając inflację w listopadzie 2009

porównujemy poziom cen zTistopada 2009 r. z poziomem cen z listopada 2008 r.    .*

lub miesiąc do miesiąca (m/m). Inflację średnioroczną oblicza się, porównując -    3, 2 /

natomiast średni poziom cen z ostatnich 12 miesięcy (w tym przypadku w okresie

grudzień 2008 r. - listopad 2009 r.) ze średnim poziomem cen z poprzednich 12

miesięcy (a więc w okresie grudzień 2008 r. - listopad 2009 r ).

. wskaźnik cen H1CP liczony jako 12-miesięczna średnia mch om a, mierz ona indeksem H1CP - (a ng . Ha rm o niz ed Inde x ofConsume r PtTceTsy Wskaźnik HICP.mówi o tvm, jak zmieniły się kosz ty konsumpcji bieżącej równa n lu do kosztówkonsumpcji (o innej strukturzejsprzed roku.

' M etodologia obliczania narodowych wskaźnikówCPIróżnl lę wposzczegól krajach. W rezultacie, wcelu zapewnienia młędz y n a ro d o we j p o ró wn y wa Ino&u wskaźntkówinflacji, Komisja Europejska wprowadziła zharmonizowany ind

1

np. węgla, ropy naftowej (np. z powodu wojny, porozumień cenowych typu OPE ), ograniczenia dostaw surowców rolnych (np.z powodu nieurodząju)etc.

¥ Ad.c)^Infl^acJ^a strukturalna występuje z powodu zmiany stroktury gospodarczej danego kraju w pewnym okresie.

Według kryterium przejawiania się oraz skutków:

•    jftwilfl

2

   ukryta

•    OC-ietł-c' ud/YiO