meteo
6

Klimat umiarkowany - przejściowy, górski    Klimat podbiegunowy

Kys. 2.9. Przebieg roczny temperatury powietrza (/), ciśnienia pary wodnej (e) i wilgotności względnej (/) w różnych typach klimatu (na podstawie danych z Climatological Normals, 1996) cd.

NA MARGINESIE

Na przebieg dobowy wilgotności względnej silnie wpływają różnego rodzaju wiatry lokalne. Na wybrzeżu zatem pojawienie się w ciągu dnia bryzy morskiej prowadzi do znacznego wzrostu wilgotności (i jednoczesnego obniżenia temperatury powietrza), w górach zaś wystąpienie wiatru typu fenu powoduje znaczne jej obniżenie.

Na przykład, w słoneczne majowe dni z cyrkulacją nad Polską z kierunku południowego w Ustce notuje się wilgotność ponad 80%, przy temperaturze powietrza poniżej 15°C i wietrze z kierunku północnego, a w większej odległości od wybrzeża temperatura znacznie przekracza 20°C i wilgotność względna spada poniżej 50%. Bryzy nad Bałtykiem rozwijają się tylko na przełomie wiosny i lata, ponieważ tylko wtedy różnica temperatury między nagrzanym lądem i chłodną wodą jest dostatecznie duża.

Szczególnie silne bryzy występują na wybrzeżach Senegalu, gdzie wzdłuż wybrzeży płynie chłodny Prąd Kanaryjski. Pojawienie się bryzy w godzinach przedpołudniowych powoduje tam niekiedy spadek temperatury powietrza o ponad 10 t' i jednoczesny wzrost wilgotności względnej od kilku do 80-90%.

Wiatry typu fenu wywołuj ą przeciwny skutek (patrz rys. 7.10), W/, rosi ow i l e 111 pera t u-

Iiy (zwykle ponad 10°C, a w Górach Skalistych podczas chinuoka nawcl •.poindycznic ponad 30°C) towarzyszy gwałtowny spadek wilgotności Pot Ir, .r. polskiego Inni, którym w Tatrach jest wiatr halny, w Zakopanem zdarzają się spadł i wilgotno .i i w zglętliu-j do \ wartości poniżej 10%. Podczas chinooka wilgotność względna '.p.nl.i nawet pom.i i 5' <.

Bardzo niska wilgotność występuje równic/ w goi.r h pod* r o .ud mu pow ietrza

L w wyżu. W polskich górach, np. na Kasprowym Wicu Im i n.i'•un    ma, u mowilgot

ność względną zaledwie 2-3%

2.5. Rozkład eiśniemia pary wodnej I wilgotności względnej

na kuli ziemskiej

Ro/Idaci przestrzenny ciśnienia pary wodnej jest uwarunkowany temperaturą powietrza, wielkością parowania z podłoża na danym obszarze i wielkością poziomego strumienia wilgoci. Dlatego największą zawartością paiy wodnej odznaczają się na lądach strefa równikowa z bujną roślinnością i nad oceanami cała strefa między zwrotnikowa: ciśnienie pary wodnej wynosi tu średnio 20-25 hPa, a w wielu miejscach nawet 30 hPa i więcej (rys. 2.10). Równie wysokie wartości ciśnienia para wodna osiąga w monsunowych obszarach Azji Południowej w lecie. Najmniejsze ciśnienie pary wodnej występuje natomiast na pustyniach zwrotnikowych i wewnątrzkontynentalnych Azji Środkowej -

Rys. 2.10. Rozkład ciśnienia pary wodnej (hPa) na kuli ziemskiej w styczniu (a) i lipcu (b) (wg Landsberga,

[w:] Martyn, 2000)

38