Obraz0007 (2)

WŁASNOŚCI MECHANICZNE - TWARDOŚĆ

Określenie - twardością nazywamy odporność materiału na trwałe odkształcenie wywołane wciskaniem weń materiału bardziej trwałego.

Metoda Mohsa - służy do oceny twardości materiałów kamiennych i szkła. Badanie polega na ustaleniu, który materiał powoduje zarysowanie badanego materiału.

Metoda Janki - służy do określenia twardości drewna. Jej miarą jest wartość siły, która powoduje zagłębienie w próbce kulki na głębokość jej promienia.

Metoda Brinella - kulkę o średnicy D obciążamy prostopadle do powierzchni badanego materiału. W efekcie tworzy ona w badanym materiale trwały odcisk, którego

Rys. 1. Pomiar twardości metodą Brinella

Miarą twardości Brinella HB jest stosunek siły użytej do wywołanego nią pola powierzchni odcisku S[mm²]

0,102 F    0,102-2 F

HB = •

S kD(D-^D² -d²

gdzie: F - siła w N,

D - średnica kulki w mm d - średnica podstawy odcisku w mm

Metoda Vickersa - wgłębnikiem jest diamentowy ostrosłup foremny o podstawie kwadratowej i kącie rozwarcia a = 136°.

Rys. 2. Pomiar twardości metodą Vickersa (wg PW-91/H-04360)

Miarą twardości Vickersa MV jest stosunek siły do wywołanego nią pola powierzchni odcisku S [mm²]

HV = ^0,-°-^^F « 0,189-^-S    d²

gdzie: F - obciążenie wgłębnika [N]

Metoda Rockwella - zgodnie z PN-g1/H-04355 stosuje się dwa rodzaje wgłębników: “diamentowy stożek o kacie rozwarcia 120' lub kulkę o średnicy 1/16” z bardzo twardej stali.