2 (1912)

3. Podstawy teoretyczne

Udamość, czyli odporność materiału na udarowe działanie obciążeń określana jest jako stosunek pracy potrzebnej do zniszczenia próbki materiału do pola jej przekroju

• «

poprzecznego w miejscu zniszczenia.

U =

L

A

(i)

O

gdzie: U = udamość w J/ cm²

L = praca użyta na zniszczenie próbki, w J

A₀ — pole przekroju poprzecznego próbki, mierzona przed zniszczeniem

Najczęściej stosowaną próbą udamościową jest próba zginania udarowego metodą Charpy ego. Polega ona na łamaniu podpartej swobodnie na dwóch podporach próbki (rys.2) za pomocą ciężkiego wahadła uderzającego w próbkę w połowie odległości między podporami.

Rys.2. Schemat badania udarności: 1 - próbka, 2-ostrze wahadła

Próbki mają przekrój prostokątny, na ogół kwadratowy. W przypadku niektórych materiałów, np. stali, narzyna się na nich karby ułatwiające złamanie. Wymiary h i b przekroju poprzecznego próbki oraz wymiary karbu są określone przez normy dotyczące udarności dla różnych materiałów.