Obraz
7 (20)

- 34

4    3    2    1

CH -CH-CH„-CH-

i-etylo-3-mctylpbutyl

-CH,-CH_-CH,-CH - C -CH--CH, 4 z Z * i 2    3

L I

h₃c-ch₂ ch₃

4-etylo-5,5-dinetylohept'/l

Sposób nazywania węglowodorów o rozwiniętej strukturze modna prześledzić na przykładzie:

7-(i,2-dinetylopentylo)-0-ety lot ridekan

2    3    4    5

CH₃-CH-CH₂-CH₂-CHj

CH--CH

13    12-8    17    6    5    4    3    2    1

CH - (CH ) -CH-CH₂-CH-CH -ch -ch_?-ch

4.4, Alkeny 1 alkiny

Nazwy węglowodorów acyklicznych zewierejęcycfi Jadno więżenie podwójne tworzy się przez zamianę przyrostka "-an“ nazwy odpowiedniego alkanu na przyrostek "-en". <v przypadku większej ilości więzen podwójnych stosuje się afiksy uwielokratniajęce: di, tri. a więc przyrostki "-dien". --trien" itd. Łańcuch numeruje się w ten sposób, aby położenie więzanis podwójnego określić za ponocę najniższego lokantu.

Nazwy węglowodorów acyklicznych zawierających jedno więzanie potrójn^e tworzy się przez zamianę przyrostka ’-an" ne "-yn" (lub "-i_n- pg _g ki¹"

Tworzęc. nazwę nienasyconych węglowodorów rozgałęzionych. _ze }₈ńcuch główny uważa się ten z największe llościę więzań podwójnych i p₀trójnV^ch 1 stosuje się zesady ustalone dla nazw alkanów rozgałęzionych

5    4    3    2    1    !

CH₃-CH₂-CH-CH-CH₃    2-penten

CHj-Caj-CHj    2-butyn

5    4    3    2    1

HC£C-CH₂-CH-CH₂    l-penten-4-yn

ch2-ch2-ch3
6 5*1 3 2 1	3,4-dipropylo-l, 3-fvtek*edien-5-yn
HC2C-C - C - CH-CH_ ^2
CHg-CHg-CHj .

Nazwy Jednowart ościowych reszt węglowodorów nienasyconych otrzymuję przyrostki "-enyl", "-ynyl", "-dienyl" itd. Atoey z wolnę wartościowości? określa się lokantea 1.

CHsC-CHg-    2-propynyl

CHj-CH»CH-    1-propenyl

CH₂-CH-CH.CH-    1,3-butedleny1

W nazewnictwie systematycznym istnieje konieczność nazwanie również rodników (reszt) dwu- i wlelowertośclowych wywodzących się z węglowodorów.

O takiej potrzebie można przekonać się chcęc chociażby nezwać np. Jedno-wartościowę resztę wywodzęcę 6ię z 1,3-butedlenu.

CHgwCH-C-    (l-metyleno-2-propenyl-)

“2

Poniżej podano nazwy przykładowych grup; z przykładów tych można zorientować się o zasadach nazewnictwa.

CH₂^m metylen (nazwa zwyczajowa) CH w metylidyn (metln)

CHj-CH* etyliden    CHj-C ■ etylidyn

CH₂-C- wlnyliden

Z.5. Weolowodory aonocykllczne

Nazwy węglowodorów monocyklicznych tworzy się przez dodanie przedrostka "cyklo" do nazwy węglowodoru acyklicznego nierozgałęzlonego o tej samej liczbie atomów węgla. Położenie wlęzań wielokrotnych oznacza się możliwie najniższymi lokantami. Ewentualne łańcuchy boczne wymienia się w kolejności alfabetycznej przed przedrostkiem "cyklo”. Dla 1,3,5-cyklohek-satrlenu zachowuje się nazwę benzen.

1,3-pentadien

1

   2    3    4    5

ch₂-ch-ch»ch-ch₃