Obraz7

88

Czujniki siły i momentu obrotowego Zasady pomiarów

(rys. 9) co bardzo oszczędza miejsce zajmowane przez czujnik między przenoszącymi obciążenie elementami.

Takie tensometry foliowe, nie będąc bardzo dokładnymi, pozwalają jednak na tworzenie wielokrotnego układu przetworników (tzw. „tablicy tensometrycznej”), za jego pomocą można mierzyć powierzchniowy rozkład nacisków lub obciążenie konturów badanego przedmiotu. Do takiej tablicy tensometrycznej używa się częściowo rów

nież materiałów dających dużo większy efekt pomiarowy, wykazujących charakterystykę eksponencjalną.

Elastyczna folia przejmuje często również funkcję elektrycznego włącznika, który pod działaniem siły najpierw się zwiera i włącza rezystor pomiarowy. Niestety, nie można takich przetworników foliowych okaptu-rzyć i absolutnie uszczelnić przed działaniem wilgoci, dlatego stabilność czasowa takich czujników na ogół nie trwa zbyt długo.

Przykłady zastosowania czujników siły

•    magnetosprężyste rozpieraki pomiarowe,

•    magnetosprężyste czujniki siły hamowania,

•    maty siedzisk (pomiar ciężaru pasażerów).

Czujniki momentu obrotowego (momentomierze)

W metodach pomiaru momentu zasadniczo można wyróżnić procesy pomiaru kąta lub naprężeń. W przeciwieństwie do pomiaru naprężeniowego (metoda magnetosprężys-ta - tensometryczna) metoda kątowa (np. prądowirowa) wymaga określonej długości l wałka skrętnego, aby mógł być mierzalny kąt skrętu <p (ok. 0,4...4°). Naprężenie mechaniczne o proporcjonalne do momentu

Rysunek 10

1- drążek skrętny <p - kąt obrotu M - moment obrotowy cr- naprężenie skręcające r- promień /-długość drążka

Rysunek 11

1 - wskaźnik

momentu

obrotowego

skrętnego

a - naprężenie

skrętne

M - moment

obrotowy

U₀ - napięcie

zasilające

R_r..R₄ - tensometry