87
Czujniki siły i momentu obrotowego Zasady pomiarów
Budowa tensometrycznego czujnika siły o nacisku ortogonalnym
Rysunek 6
1 - stop srebrowo--manganowy 84,5 Ag 15,5 Mn
2 - manganin 3-Cu
4 - Au 5-Ag
6 - warstwa węglowa
7 - cement
8 - plastyk przewodzący (Conductive Plastic)
Rysunek 7
1 - pierścień poddawany działaniu siły
2 - izolacja
3 - warstwa klejowo--szklana
4 - warstwa czynna przetwornika
5 - izolacja
6 - pierścień nośny
Rysunek 8
1 - tensometry obciążane ortogonalnie
2 - pierścień obciążany zespojony szkliwem
rzalnego wprowadzenia siły, aby uniknąć błędu pomiarowego wskutek nierównomiernego jej działania.
Zastosowanie
Z reguły do pomiaru sił tensometry o najmniejszych wymiarach są umieszczone na większych bryłach odkształcalnych poddanych działaniu siły. Tradycyjną metodą jest użycie nośników foliowych (stosowanych w urządzeniach powszechnie używanych, np. dokładnych wagach itp.), przy czym jednak nie są one dostatecznie tanie. Korzystniejsze cenowo są tu rozwiązania w postaci małych metalowych płytek lub wykrojów wykonanych tanią techniką warstwową i wprasowanych lub napawanych na właściwą bryłę pomiarową.
Rezystory o nacisku ortogonalnym
Niemal wszystkie rezystory warstwowe zmieniają swą rezystancję nie tylko pod działaniem lateralnych naprężeń rozciągających, które działają w płaszczyznach międzywarstwowych, lecz także przy nacisku prostopadłym (ortogonalnym) do tych płaszczyzn. Największą czułość wykazuje tu używany także do potencjometrów materiał nazywany „conductive plastic”. Również „cermet” i „warstwy węglowe” wykazują spadek rezystancji przy wzroście nacisku aż do pewnej wartości granicznej. Odwracalne zmiany rezystancji osiągają wartości podobne jak i pod działaniem lateralnego rozciągania. Ograniczenie wynika na ogół (w obu przypadkach) z wytrzymałości podłoża a nie materiału rezystora. Przetworniki tego rodzaju są naturalnie obciążane naciskaniem a nie rozciąganiem.
Wytwarzanie mierników sity w formie podkładek polega na umieszczeniu rezystorów pomiarowych na twardym, np. stalowym podłożu i połączeniu ich z pierścieniem poddawanym naciskowi przez sklejenie bądź zespolenie szkliwem (rys. 7 i 8).
Czułe na działanie nacisku rezystory mogą jednak być także naniesione na folię nośną