Obraz (87)

1.4.1. Wyznaczenie wartości momentu tarcia łożyska

W celu przeprowadzenia jednego cyklu pomiarów należy:

a)    oczyścić chusteczką papierową czop 8 i panewkę krążka 7,

b)    nasmarować panewkę i czop środkiem smarnym wskazanym przez prowadzącego (np. olejem wazelinowym MWP o lepkości w temperaturze 50°C od 6,3 do 8,5 mm²/s) oraz nałożyć krążek 7 na czop 8,

c)    krążek 7 opasać cięgnem z zaczepionymi dwoma obciążnikami, z których każdy ma ciężar Pj,

d)    wyliczyć siłę poprzeczną F obciążającą łożysko — ze wzoru (1.7) oraz jednostkowe naciski obliczeniowe /?_obl — ze wzoru (l.l), wyniki wpisać w arkuszu wyników pomiarów otrzymanym od prowadzącego,

e)    podstawić menzurkę z wodą, a obciążnik dający moment obciążenia o zwrocie zgodnym z kierunkiem ruchu czopa ustawić tuż nad lustrem wody,

f)    uruchomić napęd, napięcie zasilające ustawić tak, aby uzyskać zadaną prędkość obrotową czopa n_i [obr/min], a po jej ustaleniu odczytać, na podziałce menzurki, głębokość zanurzenia h_{ obciążnika.

Prędkość obrotową czopa łożyska zmieniać w zakresie:

od	60	do	180 obr/min	co 30	obr/min
ponad	180	do	600 obr/min	co 60	obr/min
ponad	600	do 1800 obr/min		co 300	obr/min
ponad 1800		do 3000 obr/min		co 600	obr/min

Wyniki zapisać w arkuszu wyników.

g)    obliczyć wartości momentu tarcia M₍ — ze wzoru (1.5) oraz współczynnika tarcia p — ze wzoru (1.6), wyniki wpisać w arkuszu wyników,

h)    na arkuszu papieru milimetrowego sporządzić wykresy momentu tarcia M_{ oraz współczynnika tarcia p w zależności od prędkości obrotowej, a więc funkcji M_t - f(n) oraz p - f(n), a także współczynnika tarcia p w zależności od liczby Herseya, czyli funkcji p = /(k),

i)    powtórzyć cykl pomiarowy zawarty w poleceniach od c) do h), zawieszając na krążku 7 cięgno z obciążnikami, z których każdy ma ciężar F₂,

j)    wykonać cały cykl pomiarowy zawarty w poleceniach od a) do i), stosując inny środek smarny zalecony przez prowadzącego (np. olej maszynowy 26 Z o lepkości w temperaturze 50°C - 26 mm²/s).

1.4.2. Określenie rodzaju tarcia w łożysku

W celu określenia rodzaju tarcia występującego w łożysku należy:

— obserwować na oscyloskopie obraz zmian napięcia między czopem i panewką podczas cyklu pomiarowego (jeden rodzaj smaru i stałe obciążenie) wykonywanego dla pełnego zakresu zmian prędkości obrotowej czopa,

18