Nowy 6

110

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NB 8

Wyznaczanie momentu tarcia w łożyskach tocznych

I, WSTĘP

(Jedng z najbardziej istotnych zalet łożysk tocznych jest niski współczynnik tarcia, tak przy ruchu ustalonym jak i również pęzy rozruchu i zatrzymaniu maszyny. Opory ruchu w tych łożyskach spowodowane są głównie tarciem tocznym między pierścieniami i elementami tocznymi (kulki, wałeczki), tarcie® tych ostatnich o koszyczek, a także tarciem wału o elementy uszczelnienia*

W praktyce inżynierskiej toczny moment tarcia w łożysku zwykle określany jest zależnością:

F ‘ d * f .

tó_t = -—- Nem    (1)

gdzie:    " • -    -

F - obciążenie łożyska w N,

d - średnica,czopa w cm,

ty - współczynnik tarcia tocznego, i

Przy uwzględnieniu tylko sił tarcia między pierścieniami i elementami tocznymi przyjmuje się:

-*dla łożysk kulkowych:

*r * ²»^{8 Ł} ^ I d*    <²⁾

- dla łożysk wałeczkowych:

/

d + d.

^fr = ²>⁹² “ f-rr

w

gdzie:

d - średnica czopa w mm,

d^ - średnica bieżni pierścienia wewnętrznego w mm, dj^d^- odpowiednio średnica kulek lub wałeczków w mm, k - 0,002 4 0,004- ramię tarcia tocznego w mm.

Rzeczywiste wartości są nieco większe od obliczonych ze wzorów (2) i (3)* Przy określaniu nie uwzględniono wpływu zmian tarcia w warstwie smaru w różnych warunkach pracy łożyska, tarcia między koszyczkiem i elementami tocznymi, tarcia pomiędzy koszyczkiem i pierścieniami oraz tarcia w uszczelnieniach.