Obraz01 (8)

Cegła zduńska powinna być wyrobu ręcznego, z gliny ob-chudzonej piaskiem, bez marglu i innych szkodliwych domieszek, nie za mocno wypalana, bez spieków i zeszkleń.

Cegła szamotowa, szpałdówka, czyli płyty do futrowania (wykładania) ścian pieca, powinna być miękka, porowata, o ogniotrwałości odpowiadającej stożkowi Segera 24—26.

Do wykonania paleniska pieca używa się często niesłusznie cegłę szamotową o stożku Segera 34 i wyżej; podraża to zbytecznie koszt budowy pieca.

Do wykładania kafli od strony wnętrza pieca używa się płytek ceramicznych zwanych wylepkami o wymiarach 140X140X25 mm. Wylepka powinna być luźno ułożona do wnętrza kafla, aby podczas rozszerzania nie wywołała parcia na rampy, czyli kołnierz. Do wylepki kafla używa się również zwykłą cegłę szpałdowaną, czyli przepołowioną wzdłuż lub dzieloną na kawałki o grubości odpowiadającej wysokości kołnierza, czyli rumpy. Dla futrówki, czyli okładania ścian wewnętrznych pieca można stosować zamiast płyt ceramicznych i szamotowych dachówkę starą ręcznego wyrobu, grubości 20-5-25 mm.

Do murowania ścianek paleniskowych wewnątrz pieca można używać zaprawę szamotową. Jest to glinka ogniotrwała mieszana w różnych proporcjach, zależnie od stopnia wymaganej ogniotrwałości z mączką szamotową. Przed użyciem należy zaprawę szamotową dobrze wymieszać z wodą i ręcznie wyrobić do stanu jednolitej gęstości i plastyczności. Palenisko murowane z cegły szamotowej na średnio gęstej zaprawie glinianej, lecz o spoinach grubości do 2 mm, nie ustępuje palenisku murowanemu na zaprawie szamotowej ale o spoinach grubszych.

Kafle w Polsce wyrabia się fazowane, czyli z ukośnym ścięciem brzegów czołowej strony kafla, lub też gładkie cięte, kolorowe lub białe. Kafle gładkie cięte, wyrabiane na sposób niemiecki lub czeski, mają prawidłowy kształt. Boki płyty czołowej nie są glazurowane i zupełnie gotowe do bezpośredniego obsadzenia i(?h w piecu.

Kafle mogą być w 3 gatunkach; gatunek 1 używa się na | ściany frontowe i boczne, gatunek 2 i 3 na tylne ściany pieca,

[ oblicowanie czyli oflizowanie połączenia z kominem, zapiecki i wyłożenie zasklepienia pieca.

Kilka kaflami w Polsce wyrabiało kafle gładkie duże 24X24 cm z grubą glazurą białą, tak zwane „szmelcowe“, na wzór berliński i tak słusznie nazwane, w odróżnieniu od kafli I; dużych kolorowych nazywanych w Polsce często niesłusznie | MBrlińskimi".

ei. Lico kafla pierwszego gatunku powinno posiadać prawidłowy kształt czworokąta, czyli wszystkie naroża powinny v mieć kąt ściśle prosty. Powierzchnia czoła kafla powinna być \ gładka, równa, bez żadnych wypukłości lub wklęśnięć i chropowatości. Jeśli kafel jest fazowany, to fazy naokoło czołowej płyty muszą być jednakowej szerokości i o równych liniach.

• Glazura powinna być w jednolitym kolorze i mieć połysk bez plam matowych oraz nie powinna posiadać widocznych rysów włoskowatych. Kafel moczony przez dobę i oblany następnie r atramentem lub wysmarowany sadzą nie powinien na glazurze wykazać rysów. Nie odnosi się to do kafli ze szkliwem przezroczystym. Obrzeża płyty czołowej, ale nie fazy kafla nie powinny -być szkliwione. Dopuszczalne są na stronie czołowej płyty kafla zlewy glazury nie rażące w kolorze ale nie zgrubione. Niedopuszczalne są na licowej powierzchni kafla małe, nawet ledwie widoczne początkowo, wypukłości (rodzaj pęcherzyków); są to małe kawałki margla, który przy namoczeniu kafla wypryskuje, wyrywając ze sobą glazurę z kafla.

Glazura nie powinna odpryskiwać przy lekkim opukiwaniu drewnem powierzchni kaf*a po 24 godzinach namaczania. Kafel powinien być dobrze wypalony i posiadać czysty dźwięk.

Drugi gatunek kafla. Kafel powinien mieć prawidłowy kształt, powierzchnię czołową gładką. Glazura może być lekko chropowata i matowa. Reszta warunków powinna odpowiadać kaflowi gatunku 1.

Trzeci gatunek. Wymiary kafla powinny odpowiadać gatunkowi 1 1 2. Na powierzchni są dopuszczalne małe wklęśnię-