Obraz (1505)

I IX Ocenn płynności pr/cdNięhiorslwu

Wskaźnik szybkiej płynności oblicza się następująco:

I Aktywa obrotowe - Zapasy - Rozliczenia międzyokresowe czynne

Zobowiązania bieżące

Wskaźnik ten (jako II poziom płynności) zawiera w liczniku najbardziej płynu* aktywa obrotowe: należności i inwestycje krótkoterminowe. Dlatego też jego wysokość wzorcowa wynosi l, co oznacza pełną możliwość spłaty zobowiązań krótkoterminowych z łatwo osiągalnych środków płatniczych. Gdy przedsiębiorstwo stosuje krótkie terminy windykacji należności, przy dłuższych terminach regulowania zobowiązań, poziom tego wskaźnika niewiele niższy od jedności nie stanowi zdecydowanego zagrożenia dla bieżącego regulowania zobowiązań.

Wysoki poziom wskaźnika szybkiej płynności (powyżej 1,5) może świadczyć o gromadzeniu środków pieniężnych na rachunkach bankowych lub o wysokim stanie należności (jako formie kredytowania odbiorców, np. w celu ich pozyskania) i wymaga bardziej szczegółowego rozpoznania.

Niski poziom wskaźnika (poniżej 0,8) może oznaczać trudności płatnicze i stać się przyczyną zobowiązań przeterminowanych oraz związanych z nimi odsetek za zwłokę.

Wzajemne porównanie wskaźników bieżącej płynności i szybkiej płynności dostarcza informacji o stanie zapasów. W przypadku dużej różnicy między poziomami tych wskaźników mamy do czynienia ze znacznym stanem zapasów, a więc ze znacznym zamrożeniem kapitałów. W warunkach wysokiej inflacji może to stanowić zabezpieczenie przed wzrostem cen.

Jako III poziom płynności jest przyjmowany wskaźnik wypłacalności gotówkowej, obliczany jako relacja:

Środki pieniężne i inne aktywa pieniężne

Zobowiązania bieżące

Umożliwia on ocenę wypłacalności firmy w danym momencie, z wykorzystaniem do tego celu gotówki w kasie, pieniędzy na rachunkach bankowych oraz innych środków pieniężnych (weksli płatnych w ciągu trzech miesięcy od daty ich wystawienia, czeków obcych itp.). Taka konstrukcja wskaźnika pozwala określić, jaką część zobowiązań bieżących można bezzwłocznie spłacić, nie czekając na wpływ należności. Przyjmuje się, że wzorcowa wielkość wskaźnika wypłacalności gotówkowej mieści się w przedziale (0,1; 0,2), co jest związane z zasadą ograniczania środków pieniężnych do niezbędnego poziomu. Poziom ten jest wyznaczany skalą wahań wpływów i wypływów pieniądza w przedsiębiorstwie oraz możliwościami ich określenia, a także ceną, jaką należy zapłacić za korzystanie z kapitałów obcych. Wysoki poziom wskaźnika wypłacalności gotówkowej (powyżej 0,3) przy niskim poziomie wskaźnika szybkiej płynności wskazuje na preferowanie obrotu gotówkowego.

Zobowiązania bieżące — w ocenie rocznej — są to zobowiązania o terminie spłaty krótszym niż rok. Wśród tych zobowiązań są takie, które możemy spłacić za |tmv miesięcy, lakic, których termin płatności upływa /a parę dni, i takie, których termin I<liilności już minął (są to zobowiązania przeterminowane). Z punktu widzenia oceny Ątuncji płatniczej istotne jest to, czy firma jest w stanie uregulować swoje płatności w i lanym momencie, a więc każdego dnia spłacić zobowiązania przypadające na ten dzieli. I >< i tego celu służy wskaźnik natychmiastowej wypłacalności, obliczany następująco:

Dostępne środki pieniężne

Natychmiast wymagalne zobowiązania

W sytuacji gdy wskaźnik ten kształtuje się poniżej 1, firma nie ma możliwości in minowego regulowania swoich płatności, pojawiają się zobowiązania przeterminowa nr i w konsekwencji odsetki kamę. Natomiast znaczny (powyżej 1) poziom wskaźnika świadczy o nieefektywnej gospodarce. Utrzymywanie nadmiernego, nie uzasadnionego i /oczywistymi potrzebami, stanu środków pieniężnych obniża dochód przedsiębiorstwa o korzyści finansowe, jakie można by uzyskać, lokując je w inne aktywa.

Aby liczbowo zilustrować zastosowanie wskaźników płynności w ocenie płynności finansowej, w^ł tablicy 4.1 wykorzystano dane dotyczące spółki FOB (zob. rozdz. 2, tabl. 2.2).

Tuhlica 4.1

Wybrane dane bilansowe spółki FOB

Aktywa	Stan na		Pasywa	Stan	na
	początek roku	koniec roku		początek roku	koniec roku
II. Aktywa obrotowe	11118	12830	B. Zobowiązania (kapitały obce)	5 406	6340
1. Zapasy	5 724	6 994	1. Zobowiązania (kapitały ob-
2. Należności	4 787	5 230	ce) długoterminowe	393	1 040
3. Inwestycje krótkotermi-			2. Zobowiązania (kapitały ob-
nowe	172	353	ce) krótkoterminowe	5 013	5 300
w tym: środki pieniężne
i inne aktywa pieniężne	172	353
4. Rozliczenia między-
okresowe	435	253

Podstawowy wskaźnik oceniający krótkoterminową pozycję Finansową, infor mujący o możliwości regulowania zobowiązań bieżących z aktywów obrotowych, wynosi dla okresu objętego badaniem:

Koniec

roku bieżącego 12 830

-= 2 42

5300

Początek roku bieżącego 11118 „

Wskaźnik bieżącej płynności —⁼

Porównanie wysokości tych wskaźników z wielkością wzorcową wskazuje nu dobrą sytuację spółki w zakresie wypłacalności bieżącej.