Ma 10-20 mm długości. Chrząszcz ten należy do bardzo pospolitych i pożytecznych owadów naszycli lasów. Można go nazwać żukiem-sprzątaczem. Wszędzie, gdzie s<i odchody, pojawiają sic gromadnie żuki leśne i oczyszczają powierzchnię gleby. 7 nawozu formują kuliste bryłki, które zakopuj,) na głębokość około I m. Prowadzi do nich pionowy chodnik, od którego odchodzą boczne kanały. Każdy z nich zakończony jest komora wypełniona pokarmem. Samica do każdej komory składa jedno jajo. Pod koniec lata z jaj wylęgają się larwy, które żywią sie nagromadzonym nawozem. Jeśli brak jest nawozu, żuki często przygotowują pokarm dla larw z przegniłych szczątków roślinnych. W procesach glebotwórczych żuki odgrywają podobna rolę jak dżdżownice.
Jest podobny do żuka leśnego, lecz nieco większy <16-27 mm długości). Spotkać go można częściej na odkrytych terenach niż w lasach. Fruwa o zmierzchu. Żuki gnojowe nie formują kul z nawozu, lecz kopią norki, które wypełniają kałem. Samiec pomaga samicy w pracy przy budowie norki. Bardzo często na spodniej stronie ciała żuków występują roztocza, które rozprzestrzeniają się za ich pośrednictwem.
Ma 5,5-6,5 mm długości. Chrząszcz ten należy do rodziny żuko-watych i podobnie jak dwa poprzednie gatunki występuje na ekskrementach zwierząt. Jest często spotykany na oborniku. Występuje pospolicie w całej Polsce, przyczyniając się do ..uprzątania" pastwisk, pól, dróg polnych itp.
Kanały lęgowe żuka leśnego
61