P1040066

I

Niedokładność pomiaru za pomocą projektora wynosi: przy powiększeniu    V    =    10 x    Ar    -    ±0,06    mm,

przy powiększeniu    V    =    20 x    Ar    =    ±0,03    mm,

przy powiększeniu    V    =    50 x    Ar    =    ±0,02    mm.

Rys. 7.9. Współrzędne zarysu krzywki w układzie biegunowym

7.2.4. Pomiar promienia łuku metodą pośrednią za pomocą wałeczków pomiarowych

Przy pomiarze szerokich, wklęsłych łuków można niekiedy wykorzystać metodę pośrednią polegającą na pomiarze h_x (np. głębokośeiomierzem zegarowym) położenia wierzchołka wałeczka I, oraz pomiarze h₂ położenia wierzchołków dwóch takich wałeczków II umieszczonych na dnie łuku (rys. 7.10).

Rys. 7.10. Pomiar promienia łuku z wykorzystaniem wałeczków

Aby ułatwić pomiar, na wałeczki kładzie się cienką płytkę wzorcową (np. o grubości 1 mm). Różnica wyników pomiarów

(7.12)

stanowi także strzałkę s łuku ABC o promieniu r. Łuk ten łączy środki wałeczków I i II. Cięciwa c tego łuku odpowiada średnicy d_w wałeczka użytego do pomiaru i może być zmierzona np. mikrometrem. Znając strzałkę i cięciwę łuku można określić promień r wykorzystując zależność wyprowadzoną w p. 7.2.2:

c*¹ s

r = — + i    (7.13)

8 s 2

Mierzony promień łuku R po podstawieniu r wynosi

R = r + 0j5d

3<r

(7.14)

W

w

(7.15)

IMg

Niedokładność pomiaru określona metodą różniczki zupełnej wynosi

AR = ±

dR	Ad,, +	dR	As
		ds

(7.16)

gdzie:

Ad    — niedokładność pomiaru wałeczka mikrometrem (patrz [1]

s. 186),

As = 2Ah - niedokładność pomiaru strzałki S równa podwojonej niedokładności pomiaru h_x i % głębokościomierzem (patrz [1] s. 191).

Przy określaniu w ten sposób niedokładności pomiaru wprowadza się uproszczenie polegające na pominięciu różnicy średnic obu wałeczków oraz niedokładności płytki wzorcowej.

7.2.5. Pomiar zarysu krzywki za pomocą przyrządu kłowego z optyczną głowicą podziałową

Na rysunku 7.11 pokazano budowę przyrządu kłowego z optyczną głowicą

¹    zasadę jego działania przy pomiarze zarysu krzywki. Krzywka 1 zamoco-^Wana jest w kłach 2 przyrządu, przy czym lewy kieł jest połączony sztywno

²    wrzecionem 3 optycznej głowicy podziałowej. Wrzeciono 3 może być ręcz-

95