I
Niedokładność pomiaru za pomocą projektora wynosi: przy powiększeniu V = 10 x Ar - ±0,06 mm,
przy powiększeniu V = 20 x Ar = ±0,03 mm,
przy powiększeniu V = 50 x Ar = ±0,02 mm.
Rys. 7.9. Współrzędne zarysu krzywki w układzie biegunowym
7.2.4. Pomiar promienia łuku metodą pośrednią za pomocą wałeczków pomiarowych
Przy pomiarze szerokich, wklęsłych łuków można niekiedy wykorzystać metodę pośrednią polegającą na pomiarze hx (np. głębokośeiomierzem zegarowym) położenia wierzchołka wałeczka I, oraz pomiarze h2 położenia wierzchołków dwóch takich wałeczków II umieszczonych na dnie łuku (rys. 7.10).
Rys. 7.10. Pomiar promienia łuku z wykorzystaniem wałeczków
Aby ułatwić pomiar, na wałeczki kładzie się cienką płytkę wzorcową (np. o grubości 1 mm). Różnica wyników pomiarów
(7.12)
stanowi także strzałkę s łuku ABC o promieniu r. Łuk ten łączy środki wałeczków I i II. Cięciwa c tego łuku odpowiada średnicy dw wałeczka użytego do pomiaru i może być zmierzona np. mikrometrem. Znając strzałkę i cięciwę łuku można określić promień r wykorzystując zależność wyprowadzoną w p. 7.2.2:
c*1 s
r = — + i (7.13)
8 s 2
Mierzony promień łuku R po podstawieniu r wynosi
R = r + 0j5d
(7.14)
W
w
(7.15)
Niedokładność pomiaru określona metodą różniczki zupełnej wynosi
AR = ±
dR |
Ad,, + |
dR |
As |
ds |
(7.16)
gdzie:
Ad — niedokładność pomiaru wałeczka mikrometrem (patrz [1]
s. 186),
As = 2Ah - niedokładność pomiaru strzałki S równa podwojonej niedokładności pomiaru hx i % głębokościomierzem (patrz [1] s. 191).
Przy określaniu w ten sposób niedokładności pomiaru wprowadza się uproszczenie polegające na pominięciu różnicy średnic obu wałeczków oraz niedokładności płytki wzorcowej.
7.2.5. Pomiar zarysu krzywki za pomocą przyrządu kłowego z optyczną głowicą podziałową
Na rysunku 7.11 pokazano budowę przyrządu kłowego z optyczną głowicą
1 zasadę jego działania przy pomiarze zarysu krzywki. Krzywka 1 zamoco-Wana jest w kłach 2 przyrządu, przy czym lewy kieł jest połączony sztywno
2 wrzecionem 3 optycznej głowicy podziałowej. Wrzeciono 3 może być ręcz-
95