6. BADANIA SILNIKÓW SKOKOWYCH 160
Pomiaru momentu dokonuje się za pomocą ciężarka zawieszonego przy użyciu linki na kółku pasowym.
Na rysunku 6.4 symbol m oznacza masę ciężarka w kilogramach, r zaś jest promieniem wyrażonym w metrach. Aby ciężar G wyrazić w niu-tonach, można skorzystać ze wzoru: G = 9,81 m.
Rys. 6.4. Hamownica linowa do zdejmowania charakterystyk Mst — f (0) (wg [2])
Jeżeli masa ciężarka jest równa zeru, to wirnik znajduje się w położeniu równowagi. Gdy masę zwiększa się i występują ciężary Gu G2, G3 ..., wówczas wirnik obraca się w kierunku zgodnym z kierunkiem ruchu wskazówek zegara, przyjmując odpowiednio położenie kątowe dlt 02, 03.... Wartości statycznego momentu synchronizującego wynoszą odpowiednio
Msli = rGy, przy czym r =
D+A
2
, gdzie D —
średnica kółka pasowego;
A — grubość linki.
Uzyskaną w ten sposób zależność Mst ~ f (Q) przedstawiono na rys. 6.5. Zwiększając stopniowo kąt 0 osiągnie się moment maksymalny
M6i max, który wystąpi przy kącie 6m. Tą metodą można zdjąć chctrakterysty'
kę kątową momentu statycznego, ale tylko jej część stabilną czyli przy 0 < 0,„, pokazaną na rys. 6.5 linią ciągłą.
Aby zdjąć zarówno część stabilną, jak i niestabilną
charakterystyki kątowej momentu, można się posłużyć specjalnym przyrządem, przeznaczonym do badania silników o momencie statycznym nie przekraczającym 15N-cm, opisanym w pracy [120]. Urządzenie składa się z dwóch części: mechanicznej, zawierającej samohamowną przekładnię ślimakową, wałek skrętny z mostkiem tensometrycznym i układ optyczny, oraz elektrycznej, do której należą zasilacze stabilizowane, generator impulsów prostokątnych i mostek tensometryczny ze wzmacniaczem sygnałów. Obie części są połączone kablem zaopatrzonym w wielo-styki.
Przełożenie dobrano w ten sposób, aby jednemu obrotowi wałka ślimaka odpowiadało 5% obrotu ślimacznicy i połączonego z nią wałka skrętnego. Zgrubną nastawę kąta przesunięcia wałka badanego silnika zapewnia skala umieszczona na wałku ślimaka.
Dokładną nastawę kąta zapewnia układ optyczny z obrotowym zwierciadłem wklęsłym znajdującym się na wałku skrętnym przed pomiarową częścią wałka, patrząc od strony silnika. Odczyt nie jest obarczony błędami wynikającymi ze skręcenia wałka pomiarowego. Moment wywierany na wałek skrętny jest przetwarzany na sygnał elektryczny przez mostek tensometryczny, który jest zasilany impulsami prostokątnymi napięcia o amplitudzie 10 V i wypełnieniu 0,5. Urządzenie ma dwa zakresy
Rys. 6.6. Charakterystyki kątowe momentu statycznego trzech pasm
II Silniki skokowe