354
MARIA BAZIE MCII
Dunajec Rivers (Fig. 27). Thelr permeatlon to areas Inhablted In thoie settlers o( the Southern zona ot the Tarnobrzeg group ot Lusatlan Culture presumably played a much smallcr role. Esamined sltcs with Gava CuUia^K* ments on the San Rivcr difter from iltea at Pleszów nelghbouring with and Cto, and indicate considerable linka to the Gava-Holibrady group.
Our conclusions indicate much stronger linka between the Gara and i.. tian Cultures than has hitherto been accepted ln Poliah literaturę. Tbey auggest a posaible intiltration ot repreaentatlvea from the Gava Culture t« . !l in the Cracow-Nowa Huta region.
Tratukued by Jan łhidzy
Adres autorki:
Mgr Maria Bazielicb Muzeum Archeologiczne w Krakowie Oddział w Nowe) Hucie Kraków-Nowa Huta, Osiedle Zielone 7
Archeologia Polaki, t. XXIII: 1»7J, Ł 2
JAK CHOCHOROWSKI
ZE STUDIÓW NAD OKRESEM HALSZTACKIM NA ZIEMIACH POLSKICH*
Stosunkowo silne powiązania kulturowe, jakie obserwujemy w epoce brązu pomiędzy terenem dorzecza Odry i Wisły a obszarami położonymi na południowy wschód, południe i południowy zachód od ziem polskich, kontynuują się we wczesnej epoce żelaza. Sprawia to, że w rozważaniach nad rytmem przemian kulturowych ogarniających nasze ziemie w późnych fazach okresu halsztackiego puhktem odniesienia jest * wielu wypadkach dynamika rozwoju kulturowego terenów łeśno-ste-[powych i stepowych wschodniej Europy, środkowego dorzecza Dunaju,
! a nawet obszarów leżących na południe od Alp. Powiązania na linii Pół-łoc—Południe mają również istotne znaczenie dla ustanowienia pew-isych cezur chronologicznych, zwłaszcza — w wypadku interesującego j nas odcinka czasu — cezury pomiędzy okresem halsztackim C i D.
[ Rozwijające się na ziemiach polskich w okresie halsztackim C po-tnczególne, grupy kultury łużyckiej wykazują dość zróżnicowaną dyna-nikę rozwoju, zależną m. in. od siły impulsów idących z zewnątrz, głównie na bazie intensywnie rozwijających się kontaktów handlowych Północ-Południe. Najbardziej bujny rozwój obserwujmy w grupie ślą-£ej kultury łużyckiej (Kostrzewski, Chmielewski, Jażdżewski 1965, k 194). Większa dynamika rozwoju kulturowego grupy śląskiej w porównaniu z pozostałymi ugrupowaniami kulturowymi miała niewątpliwe oparcie w ożywionych kontaktach handlowych strefy wschodnio-| halsztackiej z wybrzeżami Morza Bałtyckiego, których przedmiotem
! ' Redakcja „Archeologii Polski”, drukując poniższy artykuł, nie podziela nle-jhiryeh poglądów w nim zawartych, mających bez wątpienia charakter dysku-ijjny. Publikując te uwagi pragniemy zarazem podjąć na naszych lamach szerszą Moniką nad ogólną problematyką kultury łużyckiej u schyłku epoki brązu i we Warne) epoce żelaza oraz rozmaitymi jej aspektami o charakterze dyskusyjnym, hrfaszcza dotyczącymi podziału i datowania faz schyłkowych, taktycznej roli są-fcdnjących centrów kulturotwórczych, odmienności procesu rozwojowego pornosy Maych Je) ugrupowań, a także kwestii społeczno-gospodarczych i osadniczych oraz > okresu ówczesnych wierzeń (Redakcjo).