plyta 4

Jego zasadę działania można w zarysie opisać następująco. Badaną płytę oświetlamy równoległą wiązką W, zwykłego światła. Taką wiązkę wytwarza soczewka L_x, w której

ognisku umieszczone jest punktowe źródło światła. Wiązka pada na powierzchnię płyty i odbija się od jej zwierciadlanej powierzchni (powierzchnia płyty musi być odpowiednio przygotowana, np. wypolerowana tak, aby takie odbicie było możliwe; w^; naszym ćwiczeniu używamy płyt pleksiglasowych lub szklanych, których powierzchnie są z natury odbijające zw ierciadlanie; dla zwiększenia współczynnika odbicia naniesiona jest na nie silnie odbijająca warstwa aluminium).

Gdyby płyta była plaska, padająca wiązka równoległa odbiłaby się jako wiązka równoległa. Jednakże płyta pod działaniem przyłożonego obciążenia ugina się i jej powierzchnia zakrzywia się. Padające promienie odbijają się w różnych kierunkach zgodnie z prawem odbicia. Wiązka odbita W_r trafia w soczewkę L₂. Jeżeli w płaszczyźnie ogniskowej

/■_: tej soczewki ustawimy ekran to ujrzymy na nim plamę świetlną o na ogól nieregularnym

kształcie i nierównomiernym oświetleniu. W oparciu o prawdo odbicia można wykazać, że w danym punkcie O tej plamy ogniskują się promienie odbite od takich punktów P powierzchni płyty, w' których normalne mają ten sam kierunek. Jeżeli ekran jest nieprzezroczysty i w tym punkcie O wytniemy mały otw-orek (na przykład o średnicy 1 mm), to te punkty będziemy mogli zobrazować na ekranie-matówce EM. Jeżeli zamiast otworka wytniemy w ekranie wąską szczelinę (np. szerokości 1 mm), to na matówce E M pojawią się tym razem punkty, w któiych nachylenie płyty jest jednakowe. Utworzą one jeden jasny prążek - prążek jednakowych nachyleń.

Na koniec w płaszczyźnie l^r2 można ustawić układ szczelin, jak na rys. 1. Każda

szczelina wytworzy wówczas swój własny prążek Na danym prążku nachylenia będą jednakowe. Na prążku sąsiednim nachylenia też będą jednakowe, ale inne niż na poprzednim. Otrzymujemy w ten sposób, obraz jednakowych nachyleń płyty. Orientacyjny wygląd takiego obrazu prążkowego w przypadku płyty kołowej podpartej swobodnie na obwodzie i obciążonej siła skupioną w środku pokazany jest na rys. 2.

X

i