Logistyka międzynarodowa, eurologistyka
Do ważniejszych instrumentów centrów gospodarczych należy zaliczyć zarówno politykę kursu walutowego, stóp procentowych, jak i taryfy czy cła. Inaczej przedstawia się sytuacja, gdy mamy do czynienia z integracją międzynarodową określoną jako liberalną i nie podlegającą regulacji.
W integracji międzynarodowej decyzje integracyjne podejmowanie są wyłącznie przez przedsiębiorstwa krajów zintegrowanych.
Integracja może występować w różnych formach, charakteryzujących się różnym poziomem koordynacji czy kooperacji i intensywnością powiązań pomiędzy państwami, rynkami lub przedsiębiorstwami.
Jak wiadomo istnieje pięć form takiej integracji, tzn. strefa wolnego handlu, unia celna, wspólny rynek oraz unia ekonomiczno - walutowa i pełna unia ekonomiczno - polityczna.
Jednym z istotnych warunków integracji jest stan aktualny i warunki rozwoju infrastruktury komunikacyjnej, jako podstawy przemieszczania towarów, usług, informacji, a także środków finansowych pomiędzy przedsiębiorstwami, ogniwami łańcucha dostaw.
Wiąże się to z czynnikami rozwoju integracji po stronie podaży, gdyż nowe rozwiązania techniczno - technologiczne umożliwiają ilościowe i wartościowe rozszerzenie wieloasortymentowej sprzedaży na rynkach światowych. Niezależnie od tego, czy podstawą globalnego łańcucha dostaw jest integracja ponadnarodowa, czy międzynarodowa, należy'uwzględnić w tym procesie przesłanki prawne, ekonomiczne i polityczne, warunkujące włączenie się do firmy lub grupy firm z tego kraju do tego łańcucha .
Na tworzenie się międzynarodowego łańcucha dostaw należy spojrzeć z dwóch punktów widzenia:
> Pierwszy z nich dotyczy sytuacji, w której przedmiotem transakcji międzynarodowej jest określony produkt lub usługa, niezależnie od tego z jakiego kraju pochodzi,
> W drugim przypadku mamy do czynienia ze współpracą pomiędzy firmami zwykle dużymi, trwale ze sobą kooperującymi bądź w ramach aliansów, strategicznych, bądź w charakterze kartelowym lub konsorcjalnym.
Pojęcie aliansów strategicznych, wywodzące się z teorii kosztów transakcyjnych6'1 sprowadza się do formalnej lub nieformalnej współpracy przedsiębiorstw konkurujących w ramach tego samego lub różnych sektorów. Alians, zdaniem M. Romanowskiej, wyróżniają pośród innych form kooperacji takie atuty, jak:
- podział odpowiedzialności za zarządzanie aliansem,
- utrzymanie tożsamości organizacyjnej każdego z partnerów, w M. Romanowska, Alianse strategiczne przedsiębiorstw, PWE, Warszawa 1997. s. 13 - 15.
- stały transfer zasobów miedzy partnerami,
- niepodzielność, integralność projektu lub instytucji projektu.
Alianse strategiczne w logistyce znalazły się u podstaw stworzenia ECR, omawianej wcześniej metody efektywnej obsługi klienta. Jest to jedno z większych osiągnięć nowoczesnej logistyki, gdyż, jak do tej pory, wszystkie formy ogniw łańcucha logistycznego, dążąc do zmniejszania poziomu zapasów, stosowały metodę „pusch inventory”, tzn. „wypchania” zapasów, ze swoich magazynów. Teraz, w ramach szybkiego przepływu informacji i stosowania metody „dokładnie na czas”, nie ma obaw przed nadmiernym, niezwykle kosztownym magazynowaniem zapasów. Większość dużych firm powołanych przez producentów do prowadzenia handlu zagranicznego to przedsiębiorstwa kartelowe lub konsorcjalne, których celem jest prowadzenie operacji w dziedzinie handlu zagranicznego. Duże konsorcja posiadają rozbudowane służby, takie jak: finansowo - księgowe, organizacyjno-prawne, logistyki, marketing oraz administracja. W przypadku, gdy przedmiotem obrotu jest duża liczba asortymentów towarów, tworzy się komórki branżowe, gdy jednak liczba ta jest niewielka, w konfiguracji sieci logistycznej, uwzględnia się jedynie kryterium geograficzne. Zarząd konsorcjum (Board of Directors) składa się z przedstawicieli udziałowców, coraz częściej tworzone są tzw. Komitety wykonawcze, w skład których wchodzą poza udziałowcami profesjonaliści menedżerowie, zwłaszcza logistycy.
Przyjmuje się, że strategiczne decyzje w zintegrowanych przedsiębiorstwach -ogniwach łańcucha logistycznego dotyczą:
> Struktury i wielkości produkcji i obrotu towarowego,
> Wyboru rynków zbytu i form integracji gospodarczej,
> Wyboru powiązań organizacyjnych pomiędzy partnerami w łańcuch dostaw. Biorąc pod uwagę takie przesłanki tworzenia nowej strategii łańcucha dostaw jak: równoważenie celów poszczególnych jego ogniw z celem całego łańcucha, optyma lizowanie struktur, procesów i infrastruktury logistycznej szczególnie istotny jesl wybór narzędzi służących realizacji tych strategii. Do ważniejszych z nich zalicza się
> zarządzanie aktywami firm ogniw łańcucha, zwłaszcza zapasami,
> zarządzanie czasem dostaw, od źródeł wydobycia surowców, poprze/ wszystkie etapy - ogniwa ostatecznego odbiorcy,
> zarządzanie przepływem informacji pomiędzy ogniwami łańcucha.
W dyskusjach nad zmianami światowego rynku XXI wieku duże znaczenie przypisuje się wirtualnym korporacjom, które zdaniem D. Riggsa65 szczególnie istotne są właśnie w logistyce. Partnerzy ogniwa łańcucha logistycznego mogą dla potrzeb jego tworzenia stanowić takie wirtualne grupy w celu skupienia się nad wybranymi strategiami zarządzania produktem logistycznym. Według D. A.
(A D. A. Riggs, S. L. Robbis, The Executive’s Guide to Supply Management Strategies, AM A Cd. New York. 1998, s. 87.