1.3. Obciążenia i współczynniki.
W obliczeniach konstrukcji wg normy PN-90/B-03200 przyjmuje się obciążenia:
jS charakterystyczne,
• obliczeniowe.
Wartość charakterystyczna jest podstawową wartością obciążenia ustalaną bezpośrednio na podstawie norm, np.: PN-82/B-0200/01/03/04, PN-80/B-02010, PN-77/B-02011, PN-64/B-02012, PN-72/B-02013, a w przypadkach nie wymienionych w normach - wg instrukcji i wytycznych dotyczących projektowania, lub określaną indywidualnie zgodnie z przeznaczeniem budowli lub danymi technologicznymi.
Obciążenie obliczeniowe (wartość obliczeniowa) jest iloczynem wartości charakterystycznej i współczynnika obciążenia częściowego (współczynnika bezpieczeństwa).
W zależności od czasu trwania i sposobu działania, obciążenia dzieli się na:
□ stałe, którego wartość, kierunek i położenie pozostają niezmienne w czasie użytkowania budowli, montażu lub remontu,
O zmienne, którego wartość, kierunek i położenie mogą zmienić się w czasie montażu, eksploatacji i remontu, zależnie od funkcji budowli i sposobu jej użytkowania,
□ wyjątkowe, które może wystąpić w wyniku mało prawdopodobnych zdarzeń w przewidywanym okresie użytkowania.
Zgodnie z normą PN-76/B-03001, wartość charakterystyczną ustala się: B dla obciążeń stałych - jako wartość średnią,
■ dla obciążeń zmiennych - jako wartość mającą okres powrotu co nąjmniej równy zakładanemu okresowi eksploatacji konstrukcji lub inny uzasadniony ekonomicznie i zapewniający bezpieczeństwo konstrukcji.
Wartości charakterystyczne obciążeń stałych ustala się na podstawie normy PN-82/B-02001 lub indywidualnie wg instrukcji.
Do obciążeń stałych należą:
□ ciężar własny stałych elementów budowli i konstrukcji, w tym elementów nośnych i osłonowych,
□ ciężar własny gruntów,
□ siła wstępnego sprężenia konstrukcji.
Obciążenia zmienne dzielą się na:
■ technologiczne i montażowe - zależne od funkcji budowli i jej użytkowania,
■ środowiskowe, np. śnieg, wiatr.
W normie PN-82/B-02000 wyszczególniono obciążenia zmienne w zależności od czasu ich działania, a mianowicie:
• w całości długotrwale, p w części długotrwałe,
• w całości krótkotrwałe.
k
Podstawy projektowania konstrukcji matatowyeh
Wyróżniony czas działania obciążeń zmiennych ma szczególne znaczenie tylko przy wymiarowaniu konstrukcji, w których uwzględnia się pełzanie i zarysowanie materiału (w konstrukcjach betonowych, drewnia nych).
Klasyfikacja tych obciąteń zmiennych jest następująca
A. Obciążenia zmienne w całości długotrwałe Do obciążeń tych należą:
O ciężar własny tych części konstrukcji, których położenie może być zmieniane w czasie użytkowania budowli;
□ ciężar własny urządzeń związanych na stałe z użytkowaniem budowli, np. ciężar przewodów i rurociągów t armaturą, kotłów, pieców, zbiorników, stałych urządzeń dźwigowych, silników, aparatury, obrabiarek i przenośników taśmowych;
□ ciężar własny i parcie ciał stałych (sypkich!, cieczy i guzów wypełniających urządzenie lub przez nie transportowanych w procesie ich eksploatacji, ciśnienie powietrza (podciśnienie i nadciśnienie) w szybach wentylacyjnych itd .
□ obciążenie gruntem budowli sngłębionych w gruncie, ciśnienie górotworu;
□ parcie wody o stałym poziomie jej zwierciadłu.
□ obciążenie temperaturą w procesie eksploatacji urządzeń stałych
B. Obciążenia zmienne w części długotrwale Do obciążeń tych należą;
D obciążenia stropów w pomieszczeniach magazynowych, przemysłowych, mieszkalnych, użyteczności publicznej oraz inwentarskich.
□ ciężar wody o zmiennym poziomie jej zwierciadłu;
□ ciężar pyłu, jeżeli jego gromadzeniu się nie można zapobiegać;
□ siły wywołane nierównomiernym osiadaniem podłoża, któremu nie towarzyszą zmiany struktury gruntu:
□ siły wynikające ze skurczu, pełzania lub relaksacji elementów konstrukcji;
□ ciężar ludzi, urządzeń i materiałów w miejscach remontu maszyn i urządzeń;
□ obciążenia od urządzeń dżwigowo-transportowych, np. suwnic mostowych, wciągarek, ładowarek, wykorzystywanych w czasie eksploatacji konstrukcji;
□ parcie gruntu wynikające z działania innych obciążeń zmiennych w części długotrwałych.
C. Obciążenia zmienne w całości krótkotrwałe Do obciążeń tych należą
□ obciążenia powalające w czasie wykonywania, transportu i wznoszenia konstrukcji budowlanych, w czasie montażu l przestawiania wyposażenia, a także obciążania od tymczasowo okładanych na budowie wyrobów, materiałów i ziemi, z wyjątkiem obciążeń w miejscach specjalnie przeznaczonych na składanie i przechowywania materiałów;
□ obciążania powodowane przez urządzenia w czasie ich rozruchu i zatrzymywania, w warunkach przejściowych i badawczych;
O obciążenia śniegiem;
O obciążania wiatrem;
O obciążenia termiczne pochodzenia klimatycznego;
□ oblodzenie;
□ parcie kry lodowej;
1%