Rydzanicz (77)

10. Zadania konstrukcyjne II

Istota zadań zamieszczonych w tym rozdziale polega na sporządzaniu zapisu konstrukcji układów o większym stopniu złożoności (niż w zadaniach w rozdziale Zadania konstrukcyjne I) i jednoczesnym dokonywaniu pewnych prostych zabiegów konstrukcyjnych. Tematykę tych zadań starano się dobrać tak, aby:

—    stopień ich ogólności pod względem występowania zagadnień konstrukcyjnych był możliwie duży,

—    problematyka zapisu konstrukcji była różnorodna, co wynika z odpowiedniego stopnia złożoności samej konstrukcji,

—    stanowiły pewien czynnik poznawczy takich dziedzin opisowych, jak maszynoznawstwo (w pojęciu ogólnym).

Jedną z możliwości doboru tematyki zadań, które odpowiadałyby tak postawionym wymaganiom —jak się wydaje — mogą być wybrane zagadnienia konstrukcyjne z zakresu prostych przekładni zębatych.

W niniejszym rozdziale zamieszczono dwa zadania. Tematem pierwszego jest konstrukcja układu: wałek wejściowy-koło zębate-łożyska-uszczelnienie-sprzęg-ło jako fragmentu przekładni zębatej dwustopniowej. Temat drugiego zadania stanowi wybrany etap uszczegółowienia przekładni zębatej jednostopniowej.

Dobór zadań umożliwi opanowanie zagadnień dotyczących konstruowania oraz zagadnień zapisu konstrukcji.

Zagadnienia dotyczące konstruowania

—    Dobór cech konstrukcyjnych w wyniku analizy założeń konstrukcyjnych.

—    Stopniowe uszczegółowienie konstrukcji jako proces przejścia „od ogółu do szczegółu”.

—    Związek między postacią geometryczną a działaniem oraz między postacią geometryczną a sposobem wytwarzania.

—    Poznanie rozwiązań pewnych zagadnień konstrukcyjnych na podstawie przerabianych przykładów.

—    Korzystanie ze zbiorów istniejących rozwiązań niektórych szczegółów postaci geometrycznej.

—    Normalizacja w konstrukcjach środków technicznych.

Zagadnienia zapisu konstrukcji

—    Reguły zapisu typowych połączeń, np. śrubowych, spawanych.

—    Reguły zapisu elementów układów napędowych: kół zębatych, łożysk tocznych, połączeń pias-ta-wał, uszczelnień itp.

—    Opis makro- i mikrostruktury zewnętrznej na rysunkach wykonawczych.

—    Pogłębienie wiedzy i umiejętności z zakresu zapisu złożonych układów.

Należy nadmienić, że ze względu na pomijanie w rozważaniach własności tworzyw opis cech materiałowych (w wykazach elementów na rysunkach złożeniowych) należy sprowadzać do określenia najbardziej ogólnych danych, podając tylko np. stal, żeliwo, staliwo, guma, fibra.

Zadanie 10.1 (wałek przekładni kompletny)

W procesie konstruowania przekładni zębatej walcowej dwustopniowej (rys. 10.1) zostały dobrane główne cechy konstrukcyjne przekładni, co stanowi podstawę do sformułowania następnego etapu uszczegółowienia przekładni, którym jest między innymi skonstruowanie wałków i kół zębatych.

Elementy założeń konstrukcyjnych do opracowania konstrukcji wałka wejściowego podano na rys. 10.2 (podobnie dla wałka wyjściowego). Wałek, na którym ma być osadzone koło zębate i tarcza sprzęgła, powinien być ułożyskowany w korpusie przekładni za pomocą łożysk tocznych. Jedno łożysko powinno być ustalone osiowo (podpora stała), a drugie -przesuwne osiowo (podpora przesuwna).

Należy skonstruować wałek i koło zębate, dobrać łożyska, uszczelnienie, tarczę sprzęgła i połączenia wpustowe. Wykonać rysunek złożeniowy obejmujący wymienione elementy (wraz z gniazdami i pokrywami łożyskowymi) oraz rysunki wykonawcze wałka i koła zębatego.

— 84 —