S5007957

102 MAMtARA CZERSKA

sklej tak popularnych u współczesnych Jaj Coltów ozdób szklanych 1 sapropelltowych nic możo być tłumaczony tylko brakiem mody na lego rodzaju wyroby. Gdyby kupcy celtyccy z oppldów cz«*ko-moraw-akich byli bardzioj zainteresowani towarami, które mogli w zamian otrzymywać od śląskiej ludności kultury przeworskiej na pewno napływ do togo środowiska produkowanych masowo ozdób byłby większy 1 obecnie uchwytny w materiałach archeologicznych. Podobna sytuacja panowała i u innych plemion osiadłych wzdłuż i w pobliżu szlaku bursztynowego. Importy z okręgu celtyckiego ograniczają się tu do wyrobów żelaznych, w tym najbardziej charakterystycznej broni, zapinek 1 niektórych narzędzi, małej ilości naczyń obtaczanych na kole garncarskim, przeważnie grafitowych 1 malowanych, oraz nielicznych monet.

Przedmioty żelazno są najprawdopodobniej importami ze środkowej części Śląska podukowanymi przez rzemieślników reprezentujących kulturę przeworską, ceramika natomiast pochodziła zapewne z warsztatów celtyckich Małopolski lub Górnego Śląska. Nie widać więc również i na tych terenach artykułów produkowanych w oppidach. U współczesnej ludności celtyckiej z Górnego Śląska ozdoby szklane i sapropelltowe były powszechnie noszone. Żywe na części Dolnego Śląska tradycje celtyckie ułatwiłyby również i tu przyjęcie i rozprzestrzenienie tego typu ozdób, tym bardziej że brąz, stanowiący podstawowy surowiec do produkcji ozdób, z nie wyjaśnionych bliżej przyczyn począwszy od końca II w. p.n.e. przestał napływać na Śląsk Dolny. Import brązu do południowej części Śląska Górnego trwał nieprzerwanie.

Przytoczone fakty pozwalają przypuszczać, że ludność kultury przeworskiej z późnego okresu lateńskiego zamieszkująoa Śląsk korzystała z usług kupców celtyckich, którzy interesowali się raczej towarami poszukiwanymi przez Rzym 1 jego prowincję. Był to na Śląsku głównie bursztyn i może niewolnicy. W zamian ludność miejscowa otrzymywała artykuły Jak na ówczesne stosunki luksusowe, takie jak na przykład naczynia brązowe. Udział w wymianie towarów produkowanych w oppidach nie odgrywał większej roli, poza środowiskiem celtyckim na Górnym Śląsku.

Pozostaje jeszcze do omówienia sprawa kontaktów handlowych ludności Śląska z sąsiednimi obszarami wschodniogermańsklml Kontakty te są prawie nieuchwytne w materiałach archeologicznych, a wiele czynników wskazuje na to, że w okresie późnolateńskim nile było sprzyjających warunków do ich rozwoju. Nie istniały bowiem większe różnice w stosunkach społeczno-ekonomicznych na terenach obu grup. Panowały tu podobne warunki geograficzne i rozwijały się podobne gałęzie gospodarki. Ponadto na skutek, oddziaływań tych samych, celtyckich wpływów kulturowych liczne formy, głównie wyrobów metalowych,