S6303020 (2)

1850 kg/m³. Na dokładnie wytrasowanych i wstępnie napiętych kablach (w rozstawie 0,60 m) podwieszono deskowanie i całość powłoki zabetonowano bez przerw roboczych (w ciągu 10 godzin). Uzupełniające spręże-

Fbt. 15-18. Powłokowe przekrycie między pawilonami portugalskimi EXPO Uzbona '98

FoL 15-19. Powłokowe dachy Opery w Sydney (1973) z prefabrykowanych segmentów sprężonych kablami

FoL 15-20. Powłokowe zadaszenie wejścia do muzeum (Japonia, 2001)

nie wykonano z dokładnością realizacji sił w kabłacn ooniżej 1%, z uwagi na wyjątkową wrażliwość konstrukc|l na niedokładności naciągu. W odróżnieniu od klasycznych dachów wiszących z lekkim pokryciem, uzyskano sprężoną powłokę, odporną na wpływy wiatru, co w otwartym obiekcie nadmorskim było specjalnym wymaganiem

Najbardziej znane dachy powłokowe, w których do wzajemnego połączenia prefabrykatów zastosowano sprężenie (kablcbe-ton), to dachy Opery w Sydney, liczącej uź 30 lat Te wielkie konstrukcje, wystawione na silne wpływy obciążeń wiatrem, wykonano z prefabrykowanych sagmentów powokcwych, każdy o masie prawe 15 ton. do których scalenia zastosowano 360 km kabli (fot. 15-19).

W powiekowym zadaszeniu wejścia do muzeum w Genjl (Japonia, 2001) [P26] zastosowano sprężenie zarówno powłoki i.z dużymi wspornikami). ,ak i wspierających ją podciągów (fot 1S-20).

15.2. Stropy prefabrykowane

Na przestrzeni kilkudziesięciu lat koncepcje projektowe i zastosowania stropów sprężonych przeszły znaczną ewolucję. W początkowym okresie rozwiązania wywodziły się z żelbetowych - prefabrykowanych lub zespolonych - stropów gęsto-żebrowych. a nieco później z żelbetowych stropów płytowych. Można więc przyjąć, że stropy sprężone rozwijały się w dwóch postaciach:

•    Konstrukcji z elementów drobnowymiarowych, do prostego (ręcznego) montażu, często z pustakami wypełniającymi ceramicznymi lub z betonów lekkich,

•    elementów płytowych, wymagaiących maszyn montażowych, o znacznej szerokości I czasem bardzo dużej długości.

W obydwu przypadkach, przy rachowaniu odpowiedniej nośności, sprężenie spełnia dwa główne zadania w stosunku do podobnych rozwiązać żelbetowych - redukuje ciężar własny konstrukcji stropu oraz radykalnie zmniejsza jego ugięcia.

Rozwijane w latach 1950-1970, szczególnie we Francji i Szwajcarii, stropy z drobnych elementów były z reguły dostosowane do tradycyjnych metod wznoszenia budynków. Miały szereg zalet, zwłaszcza w rozproszonym budownictwie miejskim i rolniczym. Składały się najczęściej z elementów ceramicznych i betonu uzupełniającego - kilka przykładów przedstawia rys. 15-21. Cięgna sprężające o niewielkim przekroju przebiegają w otworach lub bruzdach i scalają kształtki w dogodne do montażu żeberka stropowe. Sprężenie odbywa się na przyobiektcwych stanowiskach w technologii strunobetonu. Po ich zamontowaniu bez rusztować,, z nielicznymi jedynie podporami, .dokonuje się ułożenia betonu od góry.

Nowocześniejsze zastosowania stropów sprężonych, zwłaszcza w systemach prefabrykowanego budownictwa miejskiego, to stropy sprężone w postaci płaskich płyt najczęściej otworowych. Oprócz płyt jednokierunkowo sprężonych, dostosowanych do podparcia na 2 przeciwległych krawędziach, stosowano także płyty krzyżowo sprężone, podparte na 3 lub 4 krawędziach.

Stropy w obiektach przemysłowych, a także stropy większych rozpiętości w publicznym budownictwie miejskim, są szczególnie często wykonywane z elementów sprężonych, gdyż intensywność i charakter obciązeć przy dużej rozpiętości pozwala na pełne wykorzystanie zalet sprężenia w tych elementach. Stosowane są płyty kanałowe różnych typów oraz elementy płytowo-żebrc-we typu T i TT Na rys. 15-22 przedstawic-

469