SA400016

DAWNE WOJSKO POLSKIE OD PIASTÓW DO JAGIELLONÓW

DAWNE WOJSKO POLSKIE OD PIASTÓW DO JAGIELLONÓW

łogard dotarła do Kołobrzegu. Był to bogaty ośrodek, złożony z grodu i rzemieślniczo-hand-lowego podgrodzia. Po krótkiej walce oddziały polskie zdobyły podgrodzie, po czym Bolesław nakazał szturm grodu. Tutaj jednak zawiodła dyscyplina w wojsku polskim. Tylko część oddziałów kamie przystąpiła do wykonania rozkazu. Reszta natomiast zaczęła plądrować zdobyte podgrodzie, w którym znajdowały się liczne bogactwa, i dopiero po pewnym czasie stanęła do walki. Tymczasem załoga grodu mogła przygotować się do odparcia szturmujących, tak że w rezultacie grodu nie udało się zdobyć.

Krzywousty musiał się wycofać, nie zrezygnował jednak z odzyskania Pomorza, zdając sobie sprawę z ogromnej wartości tej dzielnicy, zarówno pod względem gospodarczym, jak i politycznym. Posiadanie jej bowiem zapewniało Polsce dostęp do Bałtyku, który był drogą handlową łączącą nasz kraj z wieloma ośrodkami zagranicznymi, a równocześnie stanowił doskonałe oparcie dla północnej granicy państwa.

Odzyskanie Kołobrzegu i Czarnkowa w 1108 r.

Po dłuższym przygotowaniu nowa wyprawa polska doszła do skutku zimą 1107/1108 r. Mróz pokrył lodem rzeki i bagna, co ułatwiło mchy wojsk. Tymczasem jednak władcy pomorscy odbudowali zniszczony w 1102 r. Białogard, który trzeba było na nowo zdobywać. Wojska Krzywoustego, znacznie liczniejsze niż w poprzednich wyprawach, zaczęły przygotowywać

się do systematycznego oblężenia¹ grodu. Widząc to załoga poddała się. Tym razem Bolesław nie kazał bu. rzyć grodu, lecz obsadził go własną załogą, po czym udał się na czele wojsk pod Kołobrzeg. Książę panują, cy w Kołobrzegu, widząc znaczną przewagę przeciwnika, również nie stawił oporu, lecz złożył hołd księciu polskiemu, uznając w ten sposób jego władzę nad sobą i swoim księstwem.

Polska uzyskała dzięki temu zwierzchnictwo nad pasem ziemi ciągnącym się z południa na północ, aż do wybrzeży Bałtyku. Nie było to jednak jeszcze całe Pomorze. Na wschód od | tego pasa rozciągało się bowiem Pomorze Gdańskie, a na zachód Szczecińskie. Odzyskaniu wschodniej części Pomorza poświęcił Bolesław następnych osiem lat. Ażeby ją zdobyć trzeba było przede wszystkim opanować grody pomorskie leżące nad Notecią: Czarnków, Wieleń i Nakło, one bowiem stały na straży dróg wiodących w głąb kraju. Przełamanie tego pasa umocnień pomorskich wymagało wielu wysiłków i trwało dość długo.

W lecie 1108 r. Krzywousty przystąpił do oblężenia silnie obwarowanego Czarnkowa. Wojska polskie nie mogły go zdobyć wstępnym bojem. Dopiero po wybudowaniu machin oblęż-niczych, a mianowicie taranów do rozbijania bram i wież drewnianych, które podsunięto pod obwarowania grodu, przypuszczono szturm. Zmusił on załogę do kapitulacji. Krzywousty pozostawił w grodzie własną załogę, po czym przerwał działania na Pomorzu, ponieważ związany przymierzem z Węgrami musiał im pomóc w odparciu najazdu niemieckiego.

Odzyskanie Wielenia i Nakla w 1109 r.

Wykorzystując to władcy pomorscy obiegli i zdobyli polski gród pograniczny Ujście. W odpowiedzi na to Bolesław zorganizował zimą 1108/1109 r. nową wyprawę, w wyniku której wojska polskie zdobyły nieco dalej na zachód leżący nadnotecki gród Wieleń. Przebywający na dworze Bolesława Krzywoustego kronikarz Gall Anonim mówi, że Bolesław „obiegłszy gród Wieleń buduje machiny i różnego rodzaju przyrządy. Wobec tego mieszkańcy grodu wątpiąc o życiu

16