Scan0012 (25)

22

Futjlccja osłonki mielinowej

Akson

Komo'rka

Schwanria

✓

GłcSwna gęsta linia

Wtórna gęsta linia / )c/st

Jądro komórki Schwanna

Błona podstawowa

Cytoplazma ■ Błona plazmatyczna

&    Wtórna gęsta

gj—-Błona podstawowa    Mnła^{13 gf;sŁa}    linia y

Aksolema /

Akson /    /

/ y /

5. Osłonka mielinowa nerwu obioodowego —• pochodząca z komórki Schwana: A, B, C, D na przekrojach poprzecznych w kolejnych stadiach rozwojowych, E na przekroju podłużnym w sąsiedztwie węzła Ranuiera (wg R. S. Snella) [5],

0.3. OSŁONKA MIELINOWA

23

Chociaż nie do końca poznana, funkcja osłonki mielinowej sprowadza się na ogół do współdziałania z różnymi procesami biochemicznymi i biofizycznymi w przewodzeniu impulsów nerwowych. Ograniczając przestrzeń okołoaksonalną umożliwia ona koncentrację jonów niezbędnych do zmian polaryzacji aksolemy. Jej odcinkowy układ zapewnia skokowe przewodnictwo nerwowe — szybsze i oszczędniejsze energetycznie.

Przenoszenie informacji we włóknie nerwowym zależy od tego, czy włókno to posiada osłonkę mielinową, czy też jest ono jej pozbawione. We włóknach nie posiadających tej osłonki potencjały czynnościowe wędrują ruchem jednostajnym ze stałą prędkością; jest to przewodzenie ciągłe. We włóknach z osłonką mielinową przewodzenie potencjałów czynnościowych odbywa się skokowo — z niejednakową prędkością. Prędkość przewodzenia jest bardzo duża w obszarach między dwoma węzłami (przewężenia lub węzły Renviera), natomiast w obrębie węzłów następuje jak gdyby przestój potencjałów czynnościowych typu „wszystko albo nic”. Odbywa się odmiennie we włóknach z osłonką mielinową w porównaniu z włóknami bezrdzennymi. W pierwszym przypadku (włókna rdzenne) jony Na⁺ łub K⁺ przenikają do aksonu tylko w miejscach węzłów, gdy natomiast we włóknach bezrdzennych ma to miejsce w różnych okolicach takiego włókna.

Wpływ uszkodzenia osłonki mielinowej na czynność nerwu

We włóknach nerwowych o prawidłowej strukturze procesy odnowy jonowej zachodzą bez uszczerbku. Odbywa się wówczas przewodzenie potencjałów czynnościowych w sposób niezaburzony, a amplituda potencjałów nie maleje w miarę przesuwania się tych potencjałów wzdłuż włókna. Jest to tak zwane przewodzenie bez dekrementu (bez strat). W przypadku jednak uszkodzenia nerwu, np. w następstwie demielinizacji, pojawia się przewodzenie ze stratami (z dekre-mentem).