Scan10176 (2)

H⁺jest zazwyczaj wyrażane jako pH, co stanowi ujemny logarytm ze stężenia jonów H⁺. Dlatego też podwojenie lub zmniejszenie o połowę stężenia H⁺ powoduje spadek lub wzrost pH o około 0,3 (tab. 14.3). Prawidłowa zewnątrzkomórkowa wartość pH wynosi 7,35-7,45.

DEFINICJE

Kwas	Donor protonu lub jonu H^+.
Zasada	Akceptor protonu lub jonu H^+.
Kwasica	pH krwi < 7,35.
Zasadowica	pH krwi > 7,45.
Kwasica	Nieprawidłowość, która powoduje spadek pH we krwi.
Zasadowica	Nieprawidłowość, która powoduje wzrost pH we krwi.
Zaburzenia mieszane Współistnienie dwóch lub więcej pierwotnych zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej.
Kompensacja	Fizjologiczny proces, który zachodzi w organizmie, mający na celu przywrócenie pH we krwi do lub w kierunku prawidłowego poziomu (np. nerkowa lub oddechowa).
Bufor	Substancja, która przeciwdziała zmianom pH wywoływanym przez kwas lub zasadę.
Fi02	Odsetek podawanego w mieszaninie oddechowej tlenu. Na każdej wysokości Fi02 powietrza wynosi 0,21. Często jest opisywana jako procent, np. 21%.
Pa02	Ciśnienie parcjalne tlenu we krwi tętniczej. Pa02 nie określa zawartości tlenu we krwi lecz jedynie

Europejska Rada Resuscytacji

ciśnienie wywierane przez rozpuszczone cząsteczki 0₂ na elektrodę pomiarową. Prawidłowa wartość Pa0₂ zmienia się z wiekiem pacjenta. Podczas oddychania powietrzem atmosferycznym, prawidłowe Pa0₂ wynosi 12,5--13,0 kPa (95-100 mm Hg) dla wieku 20 lat i około 10,8 kPa (80 mm Hg) dla wieku 65 lat.

PaC0₂    Ciśnienie parcjalne dwutlenku węgla

we krwi tętniczej (prawidłowe wartości 5,3 kPa (zakres 4,7-6,0) lub 40 mm Hg (zakres 35-45)).

HCOg    Stężenie wodorowęglanów

(prawidłowa wartość 24 mmol/l (zakres 22-26)).

BE    Zasób zasad — ilość silnego kwa

su lub zasady konieczna do przywrócenia pH do wartości 7,4. Prawidłowy zakres zawiera się w wartościach od + 2 mmol/l do - 2 mmol/l. Dodatnia wartość BE wskazuje na nadmiar zasad (lub niedobór kwasów) podczas gdy ujemna wartość wskazuje na niedobór zasad (lub nadmiar kwasów).

Przykład prawidłowego wyniku analizy gazometrii krwi tętniczej u 70-letniego pacjenta
Fi02	0,21 (powietrze)
pH	7,39
P3CO2	5,2 kPa (39,2 mm Hg)
Pa02	11,2 kPa (85 mm Hg)
HCO3	24 mmol/l
BE	-0,5

NATLENIENIE

Górna granica poziomu tętniczego P0₂ (Pa0₂) zależna jest od poziomu pęcherzykowego P0₂ (PA0₂). Tętnicze P0₂ jest zawsze niższe od pęcherzykowego P0₂ i różnica obu wartości zwiększa się jeśli występują schorzenia płuc (w nieprawidłowo funkcjonujących płucach przejście tlenu z pęcherzyków do krwi płucnej jest ograniczone). Upraszczając różnica pomiędzy P0₂ w powietrzu wdychanym na poziomie jamy ustnej i tętniczym P0₂ u zdrowej osoby wynosi w przybliżeniu około 10 kPa. Na poziomie morza 1% 0₂ to w przybliżeniu 1 kPa. Dlatego też u osoby oddychającej 21 % tlenem z prawidłowo

ALS 175