Wyjątkami są roszczenia nie ulęgające przedawnieniu ( roszczenie o zniesienie współwłasności z art. 220kc i roszczenia windykacyjne i posesoryjne z art. 223 KC oraz te które ulegają wygaśnięciu - o przywrócenie stanu poprzedniego czy wstrzymanie budowy )
Art. 117§2 wprowadza zasadę, że zarzut przedawnienia uwzględnia się na wniosek uprawnionego a nie z urzędu. Po upływie terminu uprawniony może uchylić się od zaspokojenia roszczenia.
Ustawodawca dał także prawo dłużnikowi do zrzeczenia się uprawnienia wynikającego z przedawnienia. Oświadczenie takie dłużnik może złożyć dopiero po upływie tego terminu, złożone wcześniej jest nieważne.
Terminy przedawnienia - art. 117 KC
Terminy te są terminami ogólnymi, terminy szczególne są przewidziane w rożnych przepisach normujących określone stosunki prawne.
10 łat - ogólny termin przedawnienia
3 lata - termin przedawnia dla świadczeń okresowych i roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
Terminy te nie mogą być przedłużane ani skracane przez czynność prawną - art. 118 KC Bieg terminów przedawnienia:
Wyróżniamy tu:
1) początek
2) zakłócenia - zawieszenia, przerwania
3) określenie końca terminu przedawniania
Wg art. 120§ 1 KC - Bieg przedawniani rozpoczyna się od dnia w którym roszczenia stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność zależy od dokonania jakiś czynności prawnych, bieg terminu rozpoczyna się od dnia w którym roszczenie stało się wymagalne gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie.
Przy roszczeniach o zaniechanie stosuje się zasadę, że bieg terminu przedawnia rozpoczyna się od dnia w którym obowiązany do zaniechania nie zastosował się do treści roszczenia ( art. 120§2 KC )
Zawieszenie biegu przedawniania - art. 121 KC ( w przypadku rozpoczętego lub w ogóle się nie zaczyna)
1) co do roszczeń dzieci przeciwko rodzicom - zawieszenie przez czas trwania władzy rodzicielskiej
2) co do roszczeń przysługujących osobom nie mającym pełnej zdolności do czynności prawnych przeciwko osobom sprawującym opiekę lub kuratelę - przez czas sprawowania przez te osoby opieki lub kurateli
3) co do roszczeń które przysługująjednemu z małżonków przeciwko drugiemu - przez czas trwania małżeństwa
4) co do wszelkich roszczeń, gdy z powodu siły wyższej uprawniony nie mógł ich dochodzić przed sądem lub odpowiednim organem - przez czas trwania przeszkody.
Przerwanie biegu przedawnienia - art. 123 KC
Przerywa bieg przedawnienia każda czynność:
1) przed sądem, innym organem powołanym do rozpatrywania lub egzekwowania spraw oraz przed sądem polubownym.
Nie stanowi czynności przed sądem wezwanie wierzyciela do zapłaty. Czynność przed sądem lub organem ma zmierzać do dochodzenia, ustalenia, zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Czynność ma zmierzać bezpośrednio do dochodzenia roszczenia a nie do przygotowania roszczenia ( np. wniosek o zwolnienie od