s05 (4)

Pod konin lat 40-tych samolot jak-12 nic mógł sprostać już wymaganiom zc względu na małą moc silnika. W tym czasie bmro konstrukcyjne- A. Iwczen-ki opracowało silnik gwiaździsty AJ-NR o mocy 191 kW ł260 KM), co umożliwiło dalszy rozwój samolotu. W 1952 r. biuro konstrukcyjne Jakowlewu opracowało na bazie samolotu Jak-12 nowy jego wariant z zastosowaniem silnika At-llR nazwany Jak-I2R, który różnił sic znacznie od swego poprzednika wzmocnioną konstrukcją i wymiarami. W nowym opracowaniu konstrukcja platowca była całkowicie metalowa, spawana z rur stalowych, w części przedniej kadłuba kryta blachą duralową. w tylnej kryta płótnem. Poprawiono amortyzację podwozia. Skrzydła nowej konstrukcji otrzymały metalowy keson, stałe sloty i klapy. Siłnik samolotu obudowano dwudzielną metalową osłoną, odmiennie niż w Jakn-12, gdzie każdy cylinder silnika miał oddzielną osłonę.

Samolot jak-12R wszedł do produkcji wiełoseryj-ncj w 1952 r. i został przyjęty jako wielozadaniowy w siłach zbrojnych oraz lotnictwie cywilnym: AERO-FLOCiE i aeroklubach. Wkrótce w samolocie wprowadzono dalsze zmiany. Na podstawie doświadczeń z dotychczasowej eksploatacji wzmocniono tył kadłuba, jak również środkową jego część łączącą zastrzały i podwozie, które otrzymało większy rozstały. Amortyzator gumowy podwozia tylnego zamieniono na hydrauliczny. Powiększono oszklenie górnej części kabiny. W większym stopniu wykorzystano blachę duralową do pokrycia platowca. W krótkim czasie można było przystosować samolot zależnie od potrzeb, na wersję sanitarną, szkolną, łącznikowa lub der prac rolniczych. Jak-12M (modyjUirowanjj), bo taką nazwę otrzyma! nowy wariant, zewnętrznie różnił się od swego poprzednika płetwą statecznika pionowego i zmienionym obrysem usterzenia. Wprowadzony do produkcji seryjnej w 1955 r. i budowany w dużych seriach, okazał się niezwykle udanym samolotem wielozadaniowym w lotnictwie wojskowym i cywilnym.

Kolejną wersją rozwojową był Jak-12A. Tu postawiono sobie zadanie zwiększenia osiągów samolotu przez dopracowanie aerodynamiczne sylwetki. Skrzydła otrzymały obrys prostokątne-trapezowy, automatyczne sloty i podparcie jednym zastrzałem. Usterzcnic poziome również o obrysie trapezowym. Zmieniono układ sterownicy ręcznej, zamiast drążka sterowego zastosowano wolant Wzbogacono wyposażenie radionawigacyjne i pilotażowe. Sylwetka samolotu wyraźnie ..wychudła”. Zwiększyła się prędkość lotu, zasięg i udźwig. Przy tej samej jednostce napędowej oprofilowanej zwartą geometrycznie osłoną, samolot okazał »ę bardziej ekonomiczny. Od 1957 r. produkowany był seryjnie równolegle z samolotem Jak-12M i razem z nim pełnił służbę jako samolot wielozadaniowy. Ostatnią wersją modyfika-cyjną samolotu Jak-12 był wykonany w jednym egzemplarzu doświadczalnym Jak-12B. Do płatowca Jak-12A zamontowano silnik A1-14RF o mocy 220,6 k\V ( 300 KM i oraz małe dolne skrzydła z klapami. Podczas lotów próbnych stwierdzono polepszenie charakterystyk startu i lądowania. Jednak w wyniku zwiększonej masy i oporów czołowych, mimo większej mocy silnika, pogorszyły się znacznie osiągi samolotu.

Przemyśl lotniczy Związku Radzieckiego wyprodukował łącznic 3801 samolotów Jak-12, w tym 3013 sztuk wersji R, M i zł. W latach 1952—1958

Samolot Jak-12 w barwach, w jakich znajduje się obecnie w Muzeum Lotnictwa i Astronautyki w Krakowie.

Samolot Jak-12R radzieckiego lotnictwa wojskowego.

Samolot Jak-12R AEROFŁOTU.

Przód samolotu Jak-12M. Zamknięte zasłonki silnika. Na mas e silnika napis „Uwaga! Maskę silnika otwierać przy pionowym ustawieniu Śmigla”.