s106 (3)

dziesięciu do dziewięćdziesięciu procentach przypadków. Przy zbieraniu grzybów obowiązuje ta sama zasada co przy zdobywaniu każdej innej naturalnej żywności: jedz wyłącznie taką naturalną żywność, co do której nie masz żadnych wątpliwości, że jest jadalna. Powtarzam jeszcze raz: bez względu na inne opinie na ten temat, które mogłeś słyszeć, w nauce odróżniania jadalnych gatunków roślin od trujących nie istnieje żadna droga na skróty.

Zanim rozpoczniesz naukę zbierania grzybów, powinieneś zapoznać się z listą trujących gatunków zamieszczoną poniżej. Pośród nich najbardziej niebezpieczni są przedstawiciele rodzaju muchomor (Amanita spp.). Gatunki te mają pewne charakterystyczne cechy, które należy traktować jak sygnały ostrzegawcze i unikać tych grzybów. Należy zwracać uwagę, czy trzon nie wyrasta z bulwkowatej nasady, czy poniżej kapelusza nie znajduje się kołnierzyk lub błona, które czasami mogą być prawie niewidoczne lub w całości odpaść. Należy unikać wszystkich grzybów z białymi blaszkami.

Grzyby trujące

Wszystkie grzyby z rodzaju muchomor {Amanita spp.)*. Wymienione poniżej są spotykane najczęściej:

Muchomor sromotnikowy {Amanita phalloides)*.

Muchomor jadowity {Amanita virosa)*.

Muchomor plamisty {Amanita pantherina)*.

Muchomor czerwony {Amanita muscarina)*.

W obrębie rodziny zasłonakowatych {Cortinariaceae) - wszystkie grzyby z rodzaju strzępiak {Inocybe spp.)* oraz zasłonak szpiczasty {Cortinańus spe-ciossimus) znany jak dotąd tylko z okolic alpejskich i zasłonak rudy (C. orella-nus)*. Ten ostatni w naszym kraju bardzo rzadki, został umieszczony na Czerwonej Liście gatunków wymierających, zagrożonych lub bezmyślnie niszczonych. Obydwa zasłonaki są często brane za kurki.

Piestrzenica infułowata {Gyfomitra esculenta)*. Grzyb znajdujący się w Polsce na Czerwonej Liście gatunków wymierających, zagrożonych lub bezmyślnie niszczonych.

Wieruszka zatokowata {Entoloma sinuatum)*. Grzyb znajdujący się w Polsce na Czerwonej Liście gatunków wymierających, zagrożonych lub bezmyślnie niszczonych.

Krowiak podwinięty, olszówka {Paxillus involutus)*.

Pieczarka żółtawa {Agańcus xanthoderma)*.

Borowik szatański {Boletus satanas)* . Grzyb znajdujący się w Polsce na Czerwonej Liście gatunków wymierających, zagrożonych lub bezmyślnie niszczonych. Tęgoskór pospolity {Scleroderma vulgare)*.

Po zapoznaniu się z tymi grzybami możesz rozpocząć naukę rozpoznawania gatunków jadalnych. Grzyby jadalne wymienione poniżej zostały wybrane ze względu na powszechność ich występowania i niewielkie prawdopodobieństwo pomylenia ich z gatunkami trującymi. Zbieraj tylko te grzyby, które znajdujesz w całości i których przynależność gatunkową możesz wtedy prawidłowo określić. Poza opisem cech fizycznych grzyba w Twoim przewodniku terenowym powinna znajdować się charakterystyka siedliska, w którym dany gatunek występuje. Jeżeli więc masz zamiar oznaczyć grzyba później, zapamiętaj, w jakim miejscu go znalazłeś.

Grzyby jadalne

Grzyby, które zwykle rosną na drzewach:

Boczniak ostrygowaty (Pleurotus ostreatus)*.

Opieńka miodowa (Armillariella mellea)*.

Ozorek dębowy (Fistulina hepatica)*.

Szmaciak gałęzisty (Sparassis crispa)* (gatunek objęty całkowitą ochroną). Ucho bzowe, uszak judaszowe ucho {Hirneola auńcula-judae)*.

Żagiew łuskowata (Polyporus sąuamosus)*.

Żółciak siarkowy (Laetiporus sulphureus)*.

Grzyby rosnące na ziemi:

Gąsówka dwubarwna (Lepista saeva)*.

Gąsówka naga (Lepista nuda)*.

Borowikowate. Grzyby należące do tej rodziny (Boletaceae) są powszechnie cenione. Może je bezpiecznie zbierać zarówno początkujący grzybiarz, jak i ktoś, kto stara się przetrwać w dziczy, korzystając z naturalnej żywności. Pomimo że po zjedzeniu niektórych gatunków tych grzybów mogąpojawić się dolegliwości żołądkowe, to zejścia śmiertelne zdarzają się rzadko. Łatwe do rozpoznania po przypominającej gąbkę spodniej powierzchni kapelusza, grzyby wymienione poniżej są pospolite i doskonale smakują. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości przy oznaczaniu przedstawicieli tej rodziny, zbieraj tylko te grzyby, które mają spód kapelusza biały lub jasnobrą-zowy, a unikaj tych ze spodem o odcieniu pomarańczowym i czerwonym.

Borowik ceglastopory (Boletus erythropus)*.

Borowik przyczepkowy (Boletus appendiculatus)*.

Borowik szlachetny, prawdziwek {Boletus edulis)*.

Koźlarz pomarańczowożółty {Leccinum versipelle)*.

Maślak zwyczajny (Boletus luteus, Suillus luteus)*.

Maślak żółty (Boletus elegans, Suillus grevillei)*.

Pieprznik jadalny (Cantharellus cibarius)* (w Polsce nie zaliczany do borowików).

Podgrzybek brunatny {Boletus badius, Xerocomus badius)* (w stanie surowym trujący!).

Twardzioszek przydrożny {Marasmius oreades)* (w Polsce nie zaliczany do borowików).

107