skanowanie0003 (144)

IV. Ze względu na wielkość ewentualnych szkód jakie mogą powstać ryzyka dzielimy na: globalne, katastroficzne oraz ryzyka pozostałe. Wystąpienie ryzyk globalnych powoduje zamarcie całych gałęzi przemysłu czy gospodarki narodowej. Takimi ryzykami globalnymi są wojny, wybuchy jądrowe, masowe strajki i inne ryzyka polityczne.

Ryzyka katastroficzne to te, których zaistnienie w działalności podmiotu spowoduje jej zakończenie albo głębokie załamanie i długotrwałą recesję. Z reguły ryzykiem katastroficznym jest klęska żywiołowa np. powódź, która zalewa przedsiębiorstwo, pożar obejmujący swoim zasięgiem całą lokalizację, atak terrostyczny itp. Należy zwrócić uwagę, że te wydawałoby się oczywiste katastrofy nie są jednak katastroficzne w przypadku firm mających wiele lokalizacji. Nie dotknięte ryzykiem lokalizacje mają wówczas możliwość przejęcia na swoje barki części obowiązków wyłączonej katastrofą placówki.

Z powyższego widać wyraźnie, że ryzyko katastroficzne jest dla każdego podmiotu inne (kryteria subiektywne). W dużej mierze zależy ono od umiejscowienia przedsiębiorstwa (blisko rzeki, zbocze góry itp.), od ilości lokalizacji a także od przedmiotu działalności przedsiębiorstwa..

Ryzyka katastroficzne zależą - jak już wspomniano - od rodzaju działalności. I tak np. w przedsiębiorstwie, które całą swoją produkcję opiera na wykorzystaniu jednej linii produkcyjnej, wykonanej w dużym stopniu na indywidualne zamówienie, ryzykiem katastroficznym będzie uszkodzenie tej maszyny. Poważne uszkodzenie maszyny oznaczać będzie dla takiej firmy z jednej strony przestój, z drugiej zaś potrzebę ściągnięcia nowych części koniecznych do naprawy linii produkcyjnej. Jeżeli przestój będzie trwał zbyt długo, a koszt sprowadzenia (wytworzenia) nowych części będzie za wysoki przedsiębiorca może nie udźwignąć finansowego ciężaru takiego zdarzenia.

Dla hodowców bydła ryzykiem mającym charakter katastrofy będzie choroba, która zdziesiątkuje stada (np. w Anglii choroba wściekłych krów spowodowała upadek wielu dobrze prosperujących farm).

W przedsiębiorstwie produkującym części do samolotów, statków, pociągów itp. ryzykiem katastroficznym będzie ryzyko wystąpienia szkody spowodowanej niezadziałaniem dostarczonego produktu. Np. w przypadku nienależycie wykonanej naprawy hamulców w lokomotywie, może nastąpić kolizja dwóch pociągów. Straty będą równe wartości zniszczonych składów, torów, trakcji elektrycznej, przewożonych towarów; do tego dojść mogą jeszcze szkody osobowe. Poszkodowani w katastrofie kolejowej będą mogli uzyskać odszkodowanie od tego, kto okaże się faktycznie winnym wypadku, czyli w przypadku powyższym od producenta wadliwej części.

W przemyśle spożywczym ryzykiem katastroficznym może być np. wprowadzenie do obrotu produktu wywołującego zatrucie. W dwóch ostatnich przypadkach oprócz strat finansowych przedsiębiorca traci również dobrą markę.

Jak widać ryzyka typu katastroficznego mogą wystąpić wszędzie, stąd warto się zastanowić nad prowadzoną działalnością pod kątem wystąpienia takowych ryzyk, następnie je dokładnie poznać i prawidłowo ubezpieczyć nim zaistnieją.

Postawy wobec ryzyka:

•    Ekspozycja na ryzyko

•    Awersja do ryzyka

•    Obojętność wobec ryzyka (ignorancja)

4