Chwilowy przebieg prądu zwarciowego w czasie przedstawiono na rys. 6.3.
Rys. 6.3. Przebieg prądu zwarciowego dla zwarć w pobliżu generatora
Generatory w pierwszej chwili zwarcia są modelowane reaktancją pod-przejściową, transformatory i linie — reaktancją. Początkowy, prąd zwarcia jaki popłynie w układzie:
kU
&{X1+XT + XL) 0Ę,
gdzie:
reaktancja zastępcza zwarciowa obwodu, w tym przypadku stanowi szeregowe połączenie reaktancji zastępczej generatora, transformatora i linii, współczynnik wynikający z tego, że aby utrzymać u odbiorcy napięcie na zadanym poziomie, w generatorach napięcie musi być nieco większe; w praktyce przyjmuje się k = 1,1.
E1
E2
W układzie elektroenergetycznym jak na rys. 6.4 składającym się z dwóch elektrowni pracujących na wspólną sieć przesyłową obliczenie prądu zwarcia trójfazowego na szynach w stacji C polega na sporządzeniu schematu zastępczego jak na energetyczny rys. 6.5.
Rys 6.5. Schemat zastępczy przykładowego układu elektroenergetycznego
(63)
Na tym schemacie gałęzie o reaktancjach XE1 oraz XEl stanowią wypadkowe reaktancje bloków generatorów i transformatorów pracujących na wspólne szyny. Dla zwarcia trójfazowego na szynach w stacji C początkowy prąd zwarcia oblicza się ze wzoru (6.1), przy czym w tym przypadku reaktancją zwarciowa jest wynikiem przekształcenia schematu z rys. 6.5 do jednej reak-tancji zastępczej widzianej z miejsca zwarcia. Należy zamienić trójkąt reaktan-cji linii na równoważną gwiazdę. Uzyskujemy wtedy dwa szeregowe połączenia, które po „zwinięciu” dają równoległe połączenie dwóch reaktancji, a na końcu otrzymamy układ szeregowego połączenia. Po dodaniu tych reaktancji otrzymamy wypadkową reaktancję układu — reaktancję zwarciową. Dla zwarcia ńa szynach A obliczanie reaktancji zwarciowej będzie przebiegać według zupełnie innego algorytmu — nie trzeba stosować przekształcenia trójkąt--gwiazda. W pierwszym kroku należy połączyć szeregowo reaktancje Xn i XL3 i wynikową równolegle z reaktancją XLV a potem szeregowo z reaktancją XEl i na końcu równolegle z X£2. Metoda „ręcznego zwijania” sieci do jednej reaktancji jest pracochłonna i nie do przyjęcia dla realnych układów elektroenergetycznych. Należy zastosować metody macierzowe — metodę potencjałów węzłowych. Dla obwodu elektrycznego z rys. 6.5, stanowiącego schemat zastępczy układu elektroenergetycznego, można napisać równanie macierzowe wynikające z metody potencjałów węzłowych:
a w rozwiniętej postaci:
A B c El El
I = Ol ~A |
A |
Ł** ' | ||
B | ||||
1 = 7 ~c |
m c |
Y | ||
£1 |
(NxN) |
!%s■ | ||
El |
|ł=m |
Otrzymaliśmy równanie macierzowe stanowiące liniowy układ pięciu równań z pięcioma niewiadomymi. Po rozwiązaniu tego układu otrzymamy szukane wartóści prądów i napięć w sieci elektroenergetycznej w pierwszej chwili zwarcia na szynach G. Należy jednak zwrócić uwagę, że wielkości niewiadome występują po obu stronach równania macierzowego — zarówno w .wektorze niewiadomych, jak i wyrazach wolnych. Zatem, przed przystąpieniem do rozwiązywania tego układu należy go uporządkować. Układ równań (6.3) niewiele się zmieni dla zwarcia np. na szynach A — macierz Y pozostanie taka sama, a zmianie ulegną jedynie elementy wektora I oraz U.
* 'S