skanowanie0023 (28)

W ciałach glonów gromadzone są substancje organiczne powstające w procesie fotosyntezy. Obumarłe szczątki glonów, osadzając się na dnie zbiornika i ulegając rozkładowi, wzbogacają wodę w sole mineralne.

Przyrodnicza rola glonów nie ogranicza się jedynie do środowiska wodnego. Glony zasiedlające wilgotne gleby biorą udział w procesach glebotwórczych. Na przykład niektóre gatunki sinic, podobnie jak bakterie azotowe, mają zdolność wiązania azotu atmosferycznego.

# Znaczenie gospodarcze. Glony znalazły zastosowanie w wielu gałęziach gospodarki i przemysłu. W innych dziedzinach rozważana jest możliwość ich wykorzystania. Plankton roślinny jest podstawą hodowli ryb w jeziorach i stawach. Glony stanowią pożywienie narybku i niektórych ryb roślinożernych, są początkowym ogniwem łańcucha pokarmowego. Dlatego w gospodarstwach rybnych stosuje się wiele zabiegów dla stworzenia korzystnych warunków dla rozwoju planktonu.

Glony wielokomórkowe, zwłaszcza brunatnice, dostarczają wielu cennych surowców. Są one np. źródłem takich pierwiastków, jak jod, brom, magnez. Brunatnice i krasnorosty stosowane są w medycynie przy wyrobie wielu lekarstw i jako źródło witamin. Ze względu na zawartość wartościowych substancji glony używane są do produkcji nawozów. W wielu krajach nadmorskich glony są użytkowane jako pasza dla zwierząt gospodarskich.

Obecnie, w dobie silnego przyrostu ludności i niedoboru pożywienia, glony są coraz częściej wykorzystywane jako źródło pokarmu, są bowiem zasobne w składniki odżywcze. Szczególnie w Japonii prowadzona jest na dużą skalę uprawa jadalnych glonów w przybrzeżnej strefie morza.

Na uwagę zasługuje wykorzystanie wielu glonów słodkowodnych jako tzw. biowskaźników wartości wody pitnej. Na podstawie występowania lub braku 'określonych gatunków szacuje się przydatność wody do celów spożywczych.

Grzyby, obok glonów, stanowią drugą ogromną grupę roślin plechowych. Obejmują ok. 100 tysięcy gatunków. Są to przeważnie organizmy lądowe, rzadziej wodne, jednokomórkowe lub wielokomórkowe, bez plastydów. Są roślinami cudzożywnymi - prowadzą saprofityczny lub pasożytniczy tryb życia. Niektóre żyją w symbiozie z innymi roślinami. Grzyby, jakkolwiek uznane są za jednostkę taksonomiczną, stanowią grupę niejednorodną. Ścisłe określenie ewolucyjnego pochodzenia grzybów napotyka ogromne trudności. Większość badaczy podziela pogląd, że wywodzą się one od grupy wiciowców bezzieleniowych.

Typ ten obejmuje liczne formy o różnorodnej budowie i różnym przebiegu rozmnażania płcioweqo Na tej podstawie wyróżnia się 4 Klany, pragtzyby, glonowce (pleśniaki}, workowce i podstawczaki. Piątą klasę stanowią tzw. grzyby niedoskonałe. Jest to sztuczna jednostka systematyczna, obejmująca wielo

komórkowe grzyby, u których nie stwierdzono procesów płciowych.

* Występowanie grzybów. Powszechnie znane są grzyby kapeluszowe-jadalne, niejadalne i trujące. Należy jednak pamiętać, że pospolicie nazywane „grzybami" są ich owocniki, wytwarzane okresowo i służące do celów rozrodczych. Oprócz grzybów, które ujawniają swoją obecność tworzeniem okazałych owocników, występuje bardzo wiele innych, często niepozornych form.

Grzyby występują na całej kuli ziemskiej, zarówno na lądzie, jak i w wodach słodkich, a nawet słonych. Środowiskiem, w którym rozwija się najwięcej grzybów, jest gleba. Najliczniej występują w powierzchniowej warstwie gleby, do głębokości 10-15 cm.

Dla rozwoju grzybów niezbędna jest odpowiednia wilgotność. W miejscach nie narażonych na zbytnie wysychanie, jeśli spełnione są inne wymagania siedliskowe, występują licznie różne gatunki grzybów. Grzyby glebowe najlepsze warunki znajdują w miejscach zacienionych koronami drzew, m.in. dlatego tak wiele grzybów żyje w lasach.

Duży wpływ na rozwój grzybów wywiera temperatura. Większość najlepiej rozwija się w temperaturze 15-30‘C. Temperatura zbyt niska i zbyt wysoka hamuje rozwój grzybów. Temperatura bardzo wysoka zabija je.

Flora grzybów glebowych zależy w dużym stopniu od rodzaju gleby. Inne gatunki występują na glebach uprawnych, inne na łąkach i pastwiskach, jeszcze inne w lasach.

Wymienione warunki środowiskowe-wilgotność, temperatura, rodzaj podłoża-mają ogromne znaczenie dla życia grzybów. Podstawowym jednak czynnikiem jest dostatek materii organicznej. Grzyby bowiem, jako organizmy cudzożywne, odżywiają się wyłącznie gotowymi związkami organicznymi, czerpanymi z podłoża. Warunki szczególnie dogodne dla swego rozwoju znajdują w ściółce leśnej, oborniku, kompoście itp. Rozmaite produkty spożywcze (chleb, mięso, ser, konfitury) pozostawione w miejscu odkrytym i wilgotnym pokrywają się nalotem grzybów-pleśnieją.

Budowa. Piecha większości grzybów ma budowę strzępkową. Strzępki są mikroskopijnymi, rozgałęzionymi, nitkowatymi tworami, przypominającymi nieco nitkowate kolonie glonów. Mają one budowę komórkową. Ciało grzyba może stanowić jedna-mniej lub bardziej rozgałęziona - strzępka, będąca zarazem pojedynczą komórką albo zespół wielu przenikających się wzajemnie i pozrastanych strzępek jedno- lub wielokomórkowych. Komórki różnych grzybów zawierają jedno lub dwa jądra. U niektórych gatunków cała strzępka grzybni wydaje się być jedną wielojądrową komórką. Jest to tak zwany komórczak, czyli-w przypadku grzybów-strzępka nie podzielona ścianami poprzecznymi na- komórki. Ściany komórkowe zbudowane z celulozy występują tylko u niektórych glonowców-u większości grzybów tworzy je chity-na.

t.iało g: zybów majqcych budowę strzępkową nosi nazwę grzybni. Grzybnia przerasta podłoże, z którego czerpie substancje odżywcze. Może tworzyć długie sznury, rozpościerające się na znacznej powierzchni. Dlatego skupiska owocników wyrastają na przestrzeni